吴王锁sorptionandprecipitationppt课件专题培训_第1页
吴王锁sorptionandprecipitationppt课件专题培训_第2页
吴王锁sorptionandprecipitationppt课件专题培训_第3页
吴王锁sorptionandprecipitationppt课件专题培训_第4页
吴王锁sorptionandprecipitationppt课件专题培训_第5页
已阅读5页,还剩37页未读 继续免费阅读

下载本文档

版权说明:本文档由用户提供并上传,收益归属内容提供方,若内容存在侵权,请进行举报或认领

文档简介

Radionuclideadsorptionandprecipitation:models,dataandapplicationstoperformanceassessment(放射性核素旳吸附与沉淀:模型、数据及其在性能评价方面旳应用)WUWangsuo(吴王锁)RadiochemistryLaboratory,LanzhouUniversityObjectives-TableofcontentsScopeofthistalk:overviewonchemicalmodelsusedtoquantifyradionuclideretentionpresentafewselectedresultsrelevanttoPerformanceAssessment(PA)showhowdataareintegratedinPAmodelsTableofcontents:Definingradionuclideadsorptionand(co)precipitationAdsorption:concepts,modelsanddata(Co)precipitation:concepts,modelsanddataVerifyingtheuptakemechanismDataintegrationinPAandtheirinfluenceoncalculationsDefinitions

fromthepointofviewofradionuclides(RN’s)Adsorption:ElectrostaticorchemicalbindingofRN’stoastablemineralsurfaceUsuallyareversible,kineticallyfastprocesstherearedifferenttypesofadsorptionmechanismsPrecipitation:IncorporationofRN’sinthelatticeofagrowingmineralUsuallyirreversible,aslongasthesolidremainsstable“Precipitation”isagenericconceptwhichincludes: formationofpureRNphases(i.e.RNisamajorconstituentofprecipitate)formationofsolidsolutionsviacoprecipitationorrecrystallization(RNisaminorcomponentofprecipitate)AdsorptionModels(1)

Empiricalpartitioningmodels–thedistributioncoefficient

(Kd)

Thedistributioncoefficientisthesimplest(andmostinadequate)adsorptionmodel:A =SAEquilibriumsoluteconc.dependsonlyonsolid/liquidratioV/mInreality,Kdisaconditionalconstant:strongvariationsasf(pH,I,composition)AdsorptionModels(2)

Empiricalpartitioningmodels–Isotherms

A+=S =SAIsothermmodelsrelyonlawofmassactionequationsimilartoacomplexformationconstant...densityofoccupiedsitesdensityofunoccupiedsitesmolm-2...andonamassbalanceforavailablesites:(Langmuirisothermeq.)AdsorptionModels(3)

Empiricalpartitioningmodels–Langmuirisotherm

GT,tot.availablesitesLangmuirisothermaccountsforsaturationofavailablesitesAtlowadsorbateconcentrations,itisequivalenttoaKdmodelsisthespecificsurfaceinm2g-1(e.g.BET)AdsorptionModels(4)

Empiricalpartitioningmodels–failures

Poinssotetal.(1999)GCA,63,3217–3227ProblemswithKdandLangmuirisothermmodels:distributionratios(Rd)arestronglydependentonpHandsolutioncompositionisothermnonlinearitystartsmuchearlierthansitesaturationslope=1datapH6.9Why?realityismorecomplex:multiplesitesmanycompetingsurfacespeciesEuonCa-montmorillonitepH6.9pH6.0Csonillite

AdsorptionModels(5)

Empiricalpartitioningmodels–ConclusionsKdandKLareconditionalconstants.TheirvaluesmaygreatlyvarywithpH,Iandsolutioncomposition.Empiricalmodelsarethusinadequatetodescribeadsorptioninarealisticway.Nevertheless,KdandKLareacceptableparametersinPAcalculationsaslongastheyrefertothechemicalconditionsrelevanttothespecificrepositorysystem.ThismeansthatKdvaluesusedtocalculatenuclideretardationinPAmustrelyonaccurateandrealisticdeterminationoftherelevantporewatercompositions.Surfacecomplexationmodels(6)

basicassumptions-oxidesurfacesinwaterdevelopamphoteric(acidorbasic)surfacesites(=SOH2+,=SOH,=SO-)-solutespeciesbindtosuchfunctionalsitesaccordingtolawofmassactionequationssimilartocomplexationreactionsinsolution-suchsurfacesarecharged(+or-).ChargemaystronglydependonpHandthetype/amountofsurfacecomplexesformed-inturn,surfacechargedirectlyaffectstheformationofsurfacecomplexes>achargedependenttermisrequiredinlawofmassactionconstantsoxidemineralsurfaces,e.g.Al2O3,FeOOH,SiO2=SOH+H+ =SOH2+

=SOH

=SO-+H+oxygenmetalSurfaceprotonation/deprotonationleadstoanon-permanentpH-dependentsurfacecharge(+or-)

Surfacecomplexationmodels(7)

theamphotericoxidesurface–amicroscopicviewSurfacecomplexationmodels(8)

theamphotericoxidesurface–DDLmodel=SOH+H+ =SOH2+

chargedependenttermfromprotonsreleasedatsurfaceprotonsinsolution=pHapparentconstant

Kappinthediffusedoublelayer(DDL)model,theelectricalpotentialdecaysasymptoticallyduetoacharacteristicdistributionofcounterions=SOH+H+ =SOH2+

=SOH

=SO-+H+Surfacecomplexationmodels(9)

theamphotericoxidesurface–effectofelectrostatictermDpH~1Thecharge-dependenttermdoesmatter,asshownbythisexample(titrationofmontmorillonitesuspension):theadsorptionofhydroxylionsisdampedbythenegativechargeonthesurfacedevelopedbytheexcessof=SO-complexesSurfacecomplexationmodels(10)

additionalsurfacecomplexesInadditionto=SO-,=SOH,=SOH2+,alargevarietyofsurfacecomplexesmayformdependingonthesolutespresentintheaqueoussolutionTwomaincategoriesofcomplexes:innerspherecomplexes:directlyboundtosurfacefunctionalgroups(strongchemicalbonds)outerspherecomplexes:hydratedionsattractedtothesurfacebypurelyelectrostaticorVanderWaalforces(weak)Outerspherecomplexes

purelyelectrostaticinteractions:lowpH>positivesurface>anionadsorptionhighpH>negativesurface>cationadsorptionInnerspherecomplexes

bidentatecationicmonodentatecationicmonodentateanionicsurfacecomplexationreactionscanbeconsideredassurfaceproton/hydroxylreplacementreactions(Me-O-Hbondsarebroken,eitherH+replacedbymetalorOH-replacedbyanion){=SOH}2+Cu2+ {(=SO)2Cu}+2H+

=SOH+Pb2+ =SOPb++H+

=SOH+F- =SF+OH-

Ionexchange(Clayminerals)

pyrophyllite,Al2[Si4O10](OH)2,hasneutral(uncharged)structuralunits>noexchangeableionsneutralneutralNote:theunchargedTOTpacketsareheldtogetherbyweakVanderWaalforcesIonexchange(Clayminerals)

Li+forMg2+,Mg2+forAl3+(octahedralcharge)Al3+forSi4+(tetrahedralcharge)negativelychargedTOTlayerexchangeableinterlayercationsionicsubstitutioninthetetrahedral/octahedralstructurallayerleadstoapermanentnegativecharge,whichiscompensatedthroughexchangeablecations,e.g.inmontmorillonite

Combinedadsorptionmechanisms

inexpandableclayminerals

innerspheresurfacecplx.exchangeableinterlayercationsinexpandableclaymineralslikemontmorillonite/illite,atleast3differentadsorptionmechanismsoperatesimultaneously!outerspheresurfacecplx.Classificationofadsorptionreactions

SurfacecomplexProcessForcesinvolvedouterspherephysiosorption(e.g.gasadsorption)VanderWaalsionexchangeadsorptionofhydratedionspurelyelectrostaticinnerspherechemisorption(surfacecomplexationsensustrictu)chemicalbond(ionicorcovalent)Example

EusorptionmeasurementsonCa-montmorillonite

Contributionsofsinglecomplexes:curve1:Exchanged-Eu3+

curve2:=SSO-Eu2+

curve3:=SSO-EuOH+

curve4:=SSOEu(OH)2o

curve5:=SW1O-Eu2+

curve6:totalsorptionfrom:Bradburyetal.(2023)GCA69,5403–5412Note:thedistributioncoeff.Rdvariesby5ordersofmagnitude!Precipitation

Precipitationistheseparationofsolutespeciesasanewsolidphase,occurringwhenthethermodynamicsolubilityproductisexceeded:Inthisexample,apureRNphaseprecipitatesfollowingaccumulationofdissolvedRa2+andSO42-insolutionCoprecipitationAsarule,eveninHLWrepositoryenvironments,RN’sarepresentintraceamountscomparedtomajorelements.Inmostcases,RNaccumulationinsolutionfollowingreleasefromthewastewillnotbesufficienttoreachthesolubilityproductofapureRNsolid.Solidsofmajorelements(e.g.calcite)willprecipitate,carryingwiththemtheRN’s:IfNi2+(traceion)replacesCa2+sitesinthecalcitelattice,themixtureisthermodynamicallyatruesolidsolution(固体溶液,或混晶).

ThehomogeneouspartitioncoefficientDdescribespartitioningofatraceelementbetweenliquidandsolid(analogoustoKd)(Trace:Carrier)concentrationratioinsolid(Trace:Carrier)totalelementconcentrationratioinaqueoussolutionpartitioncoefficientPartitioncoefficients(1)

Heterogeneouspartitionlaw

describespartitioningbetweenliquidandaninhomogeneous

solid:Applieswhentheprecipitatedsolidfailstoequilibrateinternally>zonedcrystals,frequentatlowTPartitioncoefficients(2)

Nofullthermodynamicequilibriuminthiscase!Partitioncoefficients(3)

The2modelsappliedtoRa-baritecoprecipitationdata(Germann,1921;DoernerandHoskins,1925)allowus:todistinguishbetweenhomogeneousorheterogeneousRaincorporationtodeterminethepartitioncoefficientSolidsolutionthermodynamics(1)

Foreverypureorimpuresolidthecorrectthermodynamicsolubilityproducthastheform:ionactivityproductactivityofend-memberinthesolidsolution(forpurephasesa

=1)Simplestcase,idealsolidsolutionForaconstantionicstrengthsolutionwithbufferedsulfateactivity:

Solidsolutionthermodynamics(2)xRaSO401mRa2+solubilityofpureRaSO4

solubilityofdilute(Ba,Ra)SO4

solidsolutionThebeneficialeffectofsolidsolutionsinanutshell:ThesolubilitylimitofadiluteSSisordersofmagnitudesmallerthanforthepuresolid!ordersofmagnitude

Solidsolutionthermodynamics(3)-Onlythermodynamicquantitiesappearontheright-side!-Forchemicallysimilarcations:CombiningthedefinitionsofK0sp

andD

leadsto:activitycoeff.ofsolidsol.end-members

fractionofdissolvedmetalasfreeion(1meansNOcomplexation)

ratioofthermodynamicsolubilityproductsactivitiesoffreeionsinaqueoussolutionHowdoempiricalpartitioncoefficientsrelatetothermodynamics?ConsiderabinarymixtureofBL(s)andCL(s),withacommonanionL

Correlationoftracemetalpartitioncoefficientsincalcitewithsolubilityproductsofpurecarbonates(Fajan’srule)EquilibriumactivityofthefreemetalMz+ineq.withpure

Mx(CO3)y

ata(CO32-)=10-5a(Mz+)=[Kosp/a(CO32-)1/y

]1/xalkalialkalineearthstransitionmetalsREE(III)Partitioncoefficients(4)

Publishedpartitioncoefficientsoftracemetalsincalcitewerecompiledasafunctionthepurephasesolubilityproduct:themoreinsolublethepuremetalcarbonate,thehigherthepartitioncoefficient

ThecorrelationbetweenDandKspworkswellandcanbeusedtoestimateunknownpartitioncoefficientsforradionuclides:Summaryofestimatedandmeasuredpartitioncoefficientsfortraceradionuclidesincalcite(Curti,1997)

Chem.AnalogonRadionuclides

DBasedon...REE(III)Cm,Am,Pu(III)100-5000Fajan’sruleCo(Zn,Mn,Fe)Ni1-10Fajan’srule-Sr0.03–0.2directmeasurementsBaRa0.01–0.1Fajan’sruleLi,NaCs<0.01Fajan’srule-U(VI)<0.2directmeasurements-Se(VI)~10-5directmeasurementsPartitioncoefficients(5)

TernaryidealSS:EuO(OH)EuH(CO3)2CaCO3

G*(kJ/mol)=-955-1775-1129cEupH=8pH=6pH=13WiththeGibbsEnergyMinimization(GEM)technique,itwaspossibletomodeldataonEuincorporationincalcite.

Aternarysolidsolutionmodel,withEuO(OH)andEuH(CO3)2asend-memberstoichiometriesforEu,successfullyreproducesdataobtainedatwidelydifferentpH-pCO2conditionsSolidsolutionthermodynamics(4)from:Curtietal.(2023),GCA69,1721-1737ThermodynamicSSmodels:anexampleimportantissues

Howcanwedecide:whetheradsorptionorprecipitationwillbetherelevantuptakemechanismwhichsolidswillbetherelevantRNhostphasesintherepositoryProblemsforapplicationofadsorption/precipitationreactionstoPA:

metastability:thermodynamicssometimes“fails”(e.g.dolomiteproblem)

kineticsofprecipitationreactionsmaybetooslowforlaboratoryscale

multitudeofhostphaseswithcomplexchemistry(pickouttherightones)

stabilityofthesorbentsurface(recrystallization,phasetransformations)>>LaboratoryexperimentsandnaturalanaloguestudiesshouldbecombinedtoresolvetheseissuesVerifyingtheRNuptakemechanism(1)

42100mmm100

mmSwissnuclearwastereferenceglassMWcorrodedduring13y

NiistrappedinMg-richsecondaryclays(greeninXRFmap)

EXAFSconsistentwithincorporationasdiluteSSinhectorite(Mg-Li-clay)butadsorptioncannotberuledout(lowCNforNi-Mg)m-XRFNa,Mgmap

VerifyingtheRNuptakemechanism(2)Uptakeof45CaduringEu3+-calciteinteractionincementporewaterindicatesthat-afterinitialadsorption–Eu3+isincorporatedintorecrystallizedcalcite.Twostepskineticsstillunexplainedmmol45CaexchangedDataintegrationinPA(1)

Howaredataonradionuclideadsorptionand(co)precipitationintegratedinsafetyassessmentcalculation?Dplexityofcalculationslimitedprocessunderstandingincompletethermodynamicdata...RNuptakeisimplementedinPAmodelsthroughsimpleparametersthatcanbeeasilyintegratedintothetransporteqs.adsorption > distributioncoefficients(Kd)(co)precipitation > elementalsolubilitylimits(Cs)

DataintegrationinPA(2)Distributioncoefficients(Kd)plottedasafunctionofhalf-lifeforcationicRN’s,usedinPAcalculationsof“ProjectOpalinusClay”fromNagra(2023),NTB02-05RetardationissufficientformostRN’stodecayalmostcompletelywithinthebarriersystem(near-field+geosphere)MagentapointsindicateReferenceCasevaluesofthesorptioncoefficient(Kd).Greenpointscorrespondtopessimisticvalues.BluepointsareusedwheretheReferenceCaseandpessimisticvaluesarethesame.

DataintegrationinPA(3)Distributioncoefficients(Kd)plottedasafunctionofhalf-lifeforanionicRN’susedinPAcalculationsof“ProjectOpalinusClay”fromNagra(2023),NTB02-05Duetoweaksorption,aconsiderablefractionoflong-livedanionicradionuclides(129I,79Se,36Cl)willnotdecaywithinthebarriersystem

lowerlimitreferencecasehigherlimitNi1x10-53x10-58x10-5Se2x10-115x10-91x10-5Sr3x10-62x10-51x10-4Zr3x10-112x10-92x10-9IhighhighhighCshighhighhighRa4x10-122x10-115x10-8Pu3x10-95x10-81x10-6Am5x10-81x10-63x10-5Nearfieldsolubilitylimitsfor“projectOpalinusClay”safetyassessmentcalculationsfromNagra(2023),NTB02-05applicationofsolidsolutiontheory(Ra,Ba)SO4pureRaSO4solubilityDataintegrationinPA(4)solubilitylimitseffectofadsorptiononbentoniteeffectofRaincorporationinbariteInthe“OpalinusClayproj

温馨提示

  • 1. 本站所有资源如无特殊说明,都需要本地电脑安装OFFICE2007和PDF阅读器。图纸软件为CAD,CAXA,PROE,UG,SolidWorks等.压缩文件请下载最新的WinRAR软件解压。
  • 2. 本站的文档不包含任何第三方提供的附件图纸等,如果需要附件,请联系上传者。文件的所有权益归上传用户所有。
  • 3. 本站RAR压缩包中若带图纸,网页内容里面会有图纸预览,若没有图纸预览就没有图纸。
  • 4. 未经权益所有人同意不得将文件中的内容挪作商业或盈利用途。
  • 5. 人人文库网仅提供信息存储空间,仅对用户上传内容的表现方式做保护处理,对用户上传分享的文档内容本身不做任何修改或编辑,并不能对任何下载内容负责。
  • 6. 下载文件中如有侵权或不适当内容,请与我们联系,我们立即纠正。
  • 7. 本站不保证下载资源的准确性、安全性和完整性, 同时也不承担用户因使用这些下载资源对自己和他人造成任何形式的伤害或损失。

评论

0/150

提交评论