优质文档世界语初、中级教程(整顿版)

世界语初、中级教程（整理版）创业街18号Leciono1(第一课)Teksto(课文)--Saluton!--你好！--Saluton!--你好！--MiestasKarlo.Kajvi?--我是卡罗，你是谁？--MiestasMaria.--我是玛利亚。--Kajli?--他是谁？--LiestasPetro.--他是彼得。--Kajŝi?--那么，她呢？--ŜiestasSusana.--她是苏莎娜。Klarigoj（注释）1.Personapronomo（人称代词）：Singularo（单数）1-apersono（第一人称）mi（我）2-apersono（第二人称）vi（你）3-apersono（第三人称）li（他）ŝi（她）2.人称代词作主语：miestasviliŝimi,vi,li和ŝi均为单数人称代词，在本课中均作主语，后面的estas是动词esti的现在时变位。在世界语语法中动词的现在时、过去时和将来时变位，在单数人称和复数人称中是一样的。Ekzercoj（练习）1.Praktikulaŭlafrazmodelo（根据例句做练习）:Miestas________.Kaj________?2.Kompletigujenajnfrazojn（完成下列句子）:(1)Miestas(2)Viestas(3)Liestas(4)ŜiestasLeciono2(第二课)Teksto(课文)--Kiuliestas?--他是谁？--Liestasmiaamiko.--他是我的朋友。--Kioestaslianomo?--他叫什么名字？--Aldo.--阿尔多。--Kiuŝiestas?--她是谁？--Ŝiestasmiaamikino.--她是我的朋友。--Kioestasŝianomo?--她叫什么名字？--Jana.--雅娜。Klarigoj（注释）1．Posedaadjektivo(物主形容词):mi-a(我的),vi-a(你的),li-a(他的),ŝi-a(她的)世界语代词加词尾-a,词性变成了形容词，如：miaamiko(我的朋友),viaamiko(你的朋友),liaamikino(他的女朋友),ŝianomo(她的名字)等。2．Finaĵodesubstantivo-o(名词词尾)：世界语的名词词尾是字母-o，如：nom-o,amik-o,amikin-o。3．Demandapronomo(疑问代词):课文中所用到的kiu,kio是疑问代词，在世界语的疑问句中一般放在句首，如：KiuestasPetro?(谁是彼得？)；名词作主语时，一般与谓语动词倒装，如：Kioestasvianomo?(您的名字是什么？)；主语是代词时，主语位于谓语动词之前，如：Kiuŝiestas?(她是谁？)。Ekzercoj（练习）1.Praktikulaŭlafrazmodeloj(根据例句做练习):(1)Kiu____estas?____estas______.(2)Kioestas____nomo?____nomoestas____.2.Respondujenajndemandojn(回答下列问题):(1)Kiuviestas?(2)Kiuliestas?(3)Kiuŝiestas?(4)Kioestasvianomo?(5)Kioestaslianomo?(6)Kioestasŝianomo?Leciono3(第三课)Teksto(课文)Jenfotodeniafamilio.Iliestasmiajpatrokajpatrino.Ŝiestasmiaedzinokajli,miafrato.Tiuĉiknaboestasmiafilo.这是我们的全家福相片。他们是我的父亲和母亲。她是我的妻子，他是我的弟弟。这个小男孩是我的儿子。Klarigoj（注释）1.Personapronomo（人称代词）：Pluralo（复数）1-apersono（第一人称）ni（我们）2-apersono（第二人称）vi（你们）3-apersono（第三人称）ili（他们）2.Posedaadjektivo(物主形容词):ni-a(我们的),vi-a(你们的),ili-a(他们的)均为世界语代词加词尾-a而形成的物主形容词。它们随所修饰的名词而有单复数的变化，如：niafamilio(我们家),viafilo(你（们）的儿子),niajgepatroj(我们的父母)，viajfiloj(你（们）的儿子们),iliajfratoj(他们的兄弟们)等。3．Sufikso"-in-"(后缀"-in-"):后缀"-in-"在世界语中用于表示人的"女性"，也可表示动物的"雌性"。在世界语语法中，一个单词加后缀"-in-"可派生出新的词汇,如下面表格范例所示：加后缀"-in-"所派生出的新单词patr-o(父亲)patr-in-o(母亲)edz-o(丈夫)edz-in-o(妻子)frat-o(兄弟)frat-in-o(姐妹)fil-o(儿子)fil-in-o(女儿)knab-o(男孩)knab-in-o(女孩)amik-o(朋友)amik-in-o(女朋友)Ekzercoj（练习）1.Praktikulaŭlafrazmodeloj(根据例句做练习):Jenfotode______.2.Plenigublankaĵojnpertaŭgavorto(选择合适的词填空):(1)Liestasmia______kajŝi,mia______.(patro,patrino)(2)Petroestasmia______kajMaria,mia______.(amiko,amikino)(3)Tiuĉiknabinoestaslia______.(filo,filino)(4)Susanaestasmia______.(edzo,edzino)Leciono4(第四课)Teksto(课文)Jenmiadomo.Ĝiestasgrandakajnova.Enĝiestasmultajĉambroj.Antaŭĝiestasaltajarbojkajbelajfloroj.那是我的房子。房子大而新。房子里面有很多房间。房前有高大的树木和美丽的花朵。Klarigoj（注释）1.Finaĵodeadjektivo"-a"(形容词词尾"-a"):世界语形容词的词尾是字母-a，如：grand-a,mult-a,nov-a,bel-a,amik-a等。2.Pluralafinaĵo"-j"(复数词尾"-j"):同其他西方民族语相同，世界语的名词也有单、复数之分，其词尾的表示用字母-j。当然，修饰名词的形容词之单、复数要保持一致，如：bonaamiko,novadomo,multajarboj,belajfloroj等等。3.Personapronomo(人称代词):li(patro,edzo,frato,filo,knabo,amiko…)ŝi(patrino,edzino,fratino,filino,knabino…)ĝi(domo,ĉambro,arbo,floro,foto…)如上面所举之例显示，世界语人称代词li指代阳性单数，ŝi指代阴性单数，ĝi指代物或动物（有时也指代幼儿）。4.Prepozicioj"en"kaj"antaŭ"(前置词en和antaŭ):“en”和“antaŭ”都是世界语前置词，即介词。(1)“en”在本课中表示地点"在里边"：a)Enĝiestasmultajĉambroj(房子里面有很多房间)。b)Enladomoestasmultajknabojkajknabinoj(房子里有许多男孩和女孩)。(2)“antaŭ”在本课中也表示地点"在…之前、在…前面"：a)Antaŭĝiestasaltajarbojkajbelajfloroj(房前有高大的树木和美丽的花朵)。b)Antaŭliapatrinoestasŝiafilo(在他母亲前面是她的儿子)。c)Antaŭmiestasvi(我前面是你)。另外，它们还有不少其他的用法，以后，我们会根据课文进度一一学到。Ekzercoj（练习）Plenigublankaĵojnpertaŭgavorto(选择合适的词填空):(1)Enlaĉambroestas______knaboj.(multa,multaj)(2)Miadomoestas______.(granda,grandaj)(3)Petroestasmia______amiko.(nova,novaj)(4)Antaŭladomoestas______arboj.(alta,altaj)(5)Tiuĉiknabinoestas______.(bela,belaj)Leciono5(第五课)Teksto(课文)JenladomodesinjoroAdek.Ĝiestasbona.Antaŭladomokuŝasmalgrandalago,enkiuvivasmultajfiŝoj.Malantaŭladomostarasmalaltamonto,surkiuprosperasmultajarboj.KvankamsinjoroAdekestasmaljuna,tamenliestasfeliĉa.那是阿戴克先生的房子。那是座好房子。房前有一汪小湖，湖内有许多鱼。房后有一座小山，山上树木茂盛。虽然阿戴克先生已经老了，但是他很幸福。Klarigoj（注释）1.Artikolo"la"(定冠词):la(这、那)是世界语定冠词，用于名词前，表示该人或该物是前面提到过的已知的或代表全体的，或独一无二的。如：ladomo,laknabo,laknabino,ladomoj,laknaboj,laknabinoj。2.Prefikso"mal-"(前缀"mal-"):前缀"mal-"可用在名词、形容词、动词、副词和前置词前，派生出新单词，表示相反的意思。如下面表格范例所示：加前缀"mal-"所派生出的新单词amiko(朋友)mal-amiko(敌人)bona(好的)mal-bona(坏的)bela(美的)mal-bela(丑的)granda(大的)mal-granda(小的)antaŭ(在……之前)mal-antaŭ(在……之后)3.Prepozicio"sur"(前置词"sur"):"sur"是世界语前置词，即介词。"sur"在本课中表示"在…上面"：a)Surlamontoprosperasarboj.(在山上树木郁郁葱葱。)b)Surladomostarasknabo.(在房子上面站着一个男孩。)4.Rilatapronomo"kiu"(关系代词"kiu"):本课两次使用关系代词"kiu"(…enkiuvivasmultajfiŝoj;…surkiuprosperasmultajarboj)，在这里它们均指代其前置词前面的名词"lago"和"monto"。这里的两句话均是用关系代词"kiu"连接起来的复合句，我们可以用以下的简单句把它们直接表示出来：a)Antaŭladomokuŝasmalgrandalago,enkiuvivasmultajfiŝoj.→Antaŭladomokuŝasmalgrandalago.Enlalagovivasmultajfiŝoj.b)Malantaŭladomostarasmalaltamonto,surkiuprosperasmultajarboj.→Malantaŭladomostarasmalaltamonto.Surlamontoprosperasmultajarboj.Ekzercoj（练习）1.Plenigujenajnblankaĵojnlaŭneceso(根据需要填空):Jen______monto.Sur______montoestas______domo.Antaŭ______domoestas______arboj.______arbojestasaltaj.2.Plenigublankaĵojnpertaŭgaadjektivo(用适当的形容词填空):(1)LadomodesinjoroAdekestas______.(bela,malbela)(2)Enlalagoestas______fiŝoj.(multa,malmultaj)(3)Surlamontoestas______arboj.(multaj,malmulta)(4)Iliestas______.(feliĉaj,malfeliĉa)Leciono6(第六课)Teksto(课文)Jeninfanĝardeno.Ĝiestastrebela.Enĝiestasmultajinfanoj,sanajkajgajaj.Ililudas,kantas,dancas,saltas...iliankaŭlernas.Ilikreskaskielfloroj.Iliestasfeliĉaj.这是幼儿园。它很漂亮。在幼儿园里有许多儿童，他们健康快乐。他们游戏、唱歌、跳舞、蹦蹦跳跳……他们还学习知识。他们像花儿一样成长。他们很幸福。Klarigoj（注释）1.Prezencodeverboj(动词的现在时):世界语原形动词的结尾是字母"-i",现在时变位用"-as"替代"-i",而且没有性和数的变化。请见下表举例：原形动词人称代词变位动词est-imi,vi,li(ŝi,ĝi),ni,vi,iliest-aslud-ilud-askant-ikant-asdanc-idanc-as2.Adverboj"tre"kaj"ankaŭ"(副词"tre"和"ankaŭ"):副词"tre"（很、非常）和"ankaŭ"（也、同样）用于修饰形容词、副词，或动词。"tre"在本课文中修饰形容词：trebela；而"ankaŭ"却修饰的是动词：…iliankaŭlernas，有时，它也用于强调主语，如：Ankaŭiliestasfeliĉaj.例句：(1)Mikantas.Miankaŭdancas.→Mikantaskajdancas.(我唱歌。我也跳舞。)(2)Miludas.Ankaŭliludas.→Mikajliludas.(我游戏。他也游戏。)Ekzercoj（练习）1.Enmetukorektelaadverbon"ankaŭ"enjenajnfrazojn(将副词"ankaŭ"填写到下列句子的适当空白处):(1)Midancas.______li______dancas.(2)Mikuras.______mi______saltas.(3)Niludas.______ili______ludas.(4)Laknabojkantas.______ili______dancas.2.Tradukujenajnfrazojnenlaĉinanlingvon(将下列句子译成汉语):(1)Viadomoestastregranda,sedĝiestasmalnova.(2)Liajpatrokajpatrinoestastresanaj.(3)Miafamilioestastrefeliĉa.Leciono7(第七课)Teksto(课文)--Kionvifaras?--你在做什么？--MilernasEsperanton.Milegastekston.--我在学习世界语。我在读课文。--KioestasEsperanto?--世界语是什么？--Esperantoestasinternaciahelpalingvo.--世界语是国际辅助语。--Kiaĝiestas?--它是怎样的呢？--Ĝiestasbelakajfacila.--它是很美的语言，且简单易学。--Bone.Ankaŭmivolaslerniĝin.--太好了，我也要学习它。--Jenlibroporvi.--这本书给你吧。--Dankon.--谢谢。--Nedankinde.--不用谢。Klarigoj（注释）1."-n"montrasakuzativon("-n"表示宾格):在世界语中，"-n"表示宾格，要求在词尾加"-n"，如：a)Kionvifaras?b)MilernasEsperanton.c)Milegastekston.d)Ankaŭmivolaslerniĝin.从以上的例句，我们可以看出，世界语的宾语无论是名词，还是代词，无论是陈述句，还是疑问句，都要使用宾格（黑体词为宾格）。2.Demandaadjektivo"kia"(疑问形容词"kia"):"kia"是形容词，有多种用法。本课中"kia"用作疑问形容词，表示疑问："怎样的、什么样的"，如：a)Kiaĝiestas?(它是怎样的?)；b)Kialiestas?(他是怎样的?)。Ekzercoj（练习）1.Aldonufinaĵondeakuzativolaŭbezono(根据需要，填上宾格):(1)KiuvolaslerniEsperanto____?(2)Laknabinolegasteksto____.(3)Kio____vivolasfari?(4)Esperanto____estasbelakajfacila.(5)Mivolaslerniĝi____.Leciono8(第八课)Teksto(课文)--Bonanmatenon,sinjoroAdek!--早晨好，阿戴克先生！--Bonanmatenon,sinjorinoBoll!--早晨好，保尔太太！--Kielvifartas?--您身体怎样？--Trebone.Dankon.Kajvi?--很好，谢谢。您呢？--Ankaŭtrebone.Dankon.--我也很好，谢谢。--Ĉutiujdugeknabojestasviajgefiloj?--这两个孩子是您的儿女吗？--Jes.LinomiĝasPablokajŝi,Elena.Ililernasenelementalernejo.--是的。他叫帕布罗，她叫艾莱娜。他们在读小学。--Kielililernas?--他们学习怎样？--Ililernasdiligente.--他们学习刻苦。--Bonajgeknaboj!.--真是好孩子！Klarigoj（注释）1.Finaĵodeladerivitajadverboj"-e"(派生副词词尾"-e"):在世界语中，所有派生副词，其词尾一律使用字母"-e"表示。所谓派生副词，即它是由其他词，如名词、形容词、介词、副词、数词等，改变其词尾而派生出的副词，如：mateno→maten-e,amiko→amik-e,bona→bon-e,alta→alt-e,bela→bel-e,antaŭ→antaŭ-e,post→post-e,jes→jese,ne→nee,nun→nune,unu→unu-e,du→du-e等等。2.Demandaadverbo"kiel"kaj"ĉu"(疑问副词"kiel"和"ĉu"):在世界语中，"kiel"和"ĉu"均为疑问副词，放在句首，引出疑问句。"kiel"在本课中表示疑问"怎样"、"如何"的意思，如：Kielvifartas?(您身体怎样？),Kielililernas?(他们学习如何？);"ĉu"在本课中也表示疑问"…吗"，如：Ĉutiujdugeknabojestasviajgefiloj?疑问副词"kiel"和"ĉu"还有其他的用法，我们会在以后的课文中遇到，并做较为详细的讲解。3.Prefikso"ge-"(前缀"ge-"):我们在第五课曾与前缀"mal-"相遇，并做了相关练习，"ge-"与其同样为前缀，引出新的派生词（名词均为复数），表示后边词根所指的人，包括男女两性:(1)男女两方系配偶关系，如：ge-avoj(祖父母),ge-patroj(父母),ge-edzoj(夫妻);(2)男女两方系家族中的同辈，如：ge-fratoj(兄弟姐妹),ge-filoj(子女、儿女),ge-nepoj(孙子、孙女、外孙子、外孙女);(3)泛指两性：如：ge-sinjoroj(女士们、先生们),ge-lernantoj(<男女>同学们),ge-knaboj(<男女>孩子们);Ekzercoj（练习）1.Plenigujenajnblankaĵojnlaŭneceso(根据需要填空):(1)Tiuknaboestas______(alta)(alte).(2)Tiuknabosaltas______(alta)(alte).(3)Miafilinodancas______(bela)(bele).(4)Miafilinoestas______(bela)(bele).Leciono9(第九课)Teksto(课文)--Kiomestasunukajdu?--1+2等于几？--Unukajduestastri.--1+2等于3。--Kiomestaskvarkajvin?--4+5等于几？--Kvarkajkvinestasnaŭ.--4+5等于9。--Kiomestasseskajsep?--6+7等于几？--Seskajsepestasdektri.--6+7等于13。--Kiomestastriobleses?--6×3等于几？--Trioblesesestasdekok.--6×3等于18。--Kiomestasduoblekvincent?--500×2等于几？--Duoblekvincentestasmil.--500×2等于1000。Klarigoj（注释）1.Bazajnumeraloj(基数):1unu2du3tri4kvar5kvin6ses7sep8ok9naŭ10dek11dekunu100cent200ducent301tricentunu999naŭcentnaŭdeknaŭ1000mil从以上数列我们不难看出世界语的数字表达方式：从数字1到数字10，都有相应的词汇，数字20以后的10的倍数均用合成词表达，书写方式是合成的，如：30(tridek),40(kvardek),50(kvindek)…90(naŭdek)。但是，当数字的个位不是零，而有实数时，就要分写了，如：11(dekunu),22(dudekdu),33(tridektri),99(naŭdeknaŭ),506(kvincentses),612(sescentdekdu),738(sepcenttridekok),999(naŭcentnaŭdeknaŭ)等等。2.Sufikso"-obl-"(后缀"-obl-"):在世界语中，后缀"-obl-"表示倍数，可用于形容词、副词、名词和动词，其意思不变。如：du-obl-a(2倍的),sep-obl-e(7倍),tri-obl-igi(翻3倍)等等。又如：Kvinobleduestasdek.(2×5=10)Sesobletriestasdekok.(3×6=18)Sepoblekvarestasdudekok.(4×7=28)3.Demandaadverbo"kiom"(疑问副词"kiom"):疑问副词"kiom"有多种用法，在不同的情况下，有其不同的意思。在本课中"kiom"表示疑问"多少"，如：Kiomestasseskajsep?(6+7等于几?),Kiomestastriobleses?(6×3等于几?),Kiomestasduoblekvincent?(500×2等于几?)等等。Ekzercoj（练习）1.LegujenajnciferojnenEsperanto(用世界语读出下列数字):3，6，10，17，21，62，89，101，238，567，987，1003，2032，39682.Respondujenajndemandojn(回答下列问题):(1)Kiomestaskvarkajses?(2)Kiomestasdekdukajdudek?(3)Kiomestasduoblekvindek?(4)Kiomestastricentkajsepcent?(5)Kiomestaskvinobletridek?(6)Kiomestaskvarmilkajnaŭmil?Leciono10(第十课)Teksto(课文)--ĈuvihavasLeciononhodiaŭ?--今天你们有课吗？--Jes,nihavasdulernohorojndeEsperanto.--有，我们有两节世界语课。--Kieestasviaklasĉambro?--你们的教室在哪里？--Ĝiestasentiulernejo.--我们的教室在那所学校里。--Kiuinstruasvin?--谁给你们上课？--SinjoroBoll.--保尔先生。--Kiomdajarojlihavas?--他多大年纪了？--Lihavasnurdudekkvinjarojn.--他只有25岁。--Ho,liestastrejuna!--噢，他很年轻！Klarigoj（注释）1.Demandaadverbo"kie"(疑问副词"kie"):本课中副词"kie"表示疑问"在哪里"和"在什么地方"，如：Kieestasviaklasĉambro?(你们的教室在哪里?)Kieestasviadomo?(你们的房子在什么地方?)Kievistaras?(你站在哪里?)在世界语语法中，"kie"还有其他用法，如：表示关系，引入疑问从句等，我们会在后面的课文中遇到，并做较为详细的说明。2.Kiomda在第九课注释3中，我们介绍了"kiom"作为疑问副词的用法，这里我们介绍它的其他用法。当这个疑问副词的对象是名词时，要在它与该名词之间加前置词（介词）"da"，如：Kiomdajarojlihavas?(他多大年纪了?)Kiomdagelernantojestasenlaklasĉambro?(教室里有多少学生?)Kiomdaarbojestasantaŭviadomo?(您房前有多少棵树?)Kiomdagefilojvihavas?(你们有几个子女?)Ekzercoj（练习）1.Respondujenajndemandojn(回答下列问题):(1)Kiomdagefratojvihavas?(2)Kiomdaĉambrojestasenviadomo?(3)Kiomdafiŝojvivolas?(4)Kieestasviadomo?(5)KievilernasEsperanton?(6)Kieludaslageknaboj?3.Tradukujenajnfrazojnenlaĉinanlingvon(将下列句子译成汉语):(1)HodiaŭminehavasLecionon.(2)SinjoroBollinstruastrebone.(3)Liestasmaljuna.Lijamhavassepdeksesjarojn.(4)Nialernejoestasantaŭlamonto.Leciono11(第十一课)Teksto(课文)--Bonantagon,sinjorinoBoll.--你好，保尔太太。--Bonantagon,sinjoroAdek.--你好，阿戴克先生。--Kienviiras?--你去哪儿？--Miirasalhospitalo.--我去医院。--Ĉuviestasmalsana?--你生病了吗？--Ne.Miirasvizitimianamikon.Liestaskuracisto.Kajkienviiras?--没有，我去看望我的朋友。他是医生。你呢，你去哪儿？--Miirasalparko.Miajfamilianojatendasmintie.Ĝisrevido!--我去公园。我的家人在那儿等着我呢。再见！--Ĝisrevido!--再见！Klarigoj（注释）1.Akuzativouzatapormontriladirekton(宾格表示方向):我们在第七课中曾讲到宾格的用法，本课中宾格的作用是表示方向，如：Kienviiras?(你去哪儿？)另外，宾格还表示动作的（方向）到达，如：Miirasenparkon(ĝardenon,klasĉambron)，这里表示到达了该地点。2.Prepozicioj"al"kaj"ĝis"(前置词"al"和"ĝis"):(1)前置词"al"表示方向，即动作的朝向，如：Liirasalhospitalo.(他去医院。)如果表示已经到达了某地点，则使用宾格"-n"表示，如：Miirasenparkon.(表示进入公园里)(2)前置词"ĝis"表示"到"、"到达"、"直到"，如：Liirasĝisgrandaarbo.(他走到大树跟前。)还有本课中所学的Ĝisrevido!(再见！)Ekzercoj（练习）1.Praktikulaŭlafrazmodeloj(根据例句做练习):(1)Miirasen______.(2)Liirasal______.(3)Ŝiirasĝis______.2.Respondujenajndemandojn(回答下列问题):(1)KienirassinjoroAdek?(2)KienirassinjorinoBoll?(3)Kieniraslainfanoj?(4)Kienviiras?3.Tradukujenajnfrazojnenlaĉinanlingvon(将下列句子译成汉语):(1)Viapatroestasmalsana.Liirasalhospitalo.(2)Niirasvizitinianinstruiston.(3)Miaamikoatendasminantaŭparko.(4)Liafiloestaskuracistokajliafilino,kuracistino.Leciono12(第十二课)Teksto(课文)Karloestasoficisto.Lilaborasenkompanio.Liestasesperantisto.LiparolasEsperantetreflue.LiestasprezidantodeEsperanto-Asociodeniaurbo.Kvankamliestastreokupita,ligvidasEsperanto-kursonvespere.Liinstruasnianlingvonalkomencantoj.Lakursanojtreŝataslin.卡罗是职员。他在公司工作。他是世界语者。他世界语讲得很流利。他是我们城市世界语协会的主席。尽管很忙，他还在晚上教授世界语。他的学生都是初学者。学员们很喜欢他。Klarigoj（注释）1.Sufiksoj"-ist-"kaj"-an-"(后缀"-ist-"和"-an-"):后缀"-ist-"和"-an-"在世界语中用于表示人，并派生出新的词汇,但它们在意思上还是有所区别：(1)后缀"-ist-"用于表示从事某种职业的人，如：esperant-isto(世界语者)，kurac-isto(医生)，instru-isto(教师)；这里指的是从事这种事业、职业。(2)后缀"-an-"则用于表示a)某集体、组织的成员，如：famili-ano(家庭成员，家人)，kurs-ano(学员)，samklas-ano(同班同学);b)某一地区的居民，如：pekin-ano(北京人)，urb-ano(城里人)，kampar-ano(农村人，乡下人)。2.Koncedaadjektasubpropozicio(让步状语从句):本课课文中出现的"Kvankamliestastreokupita,ligvidasEsperanto-kursonvespere.(他尽管很忙，还在晚上教授世界语。)"，叫做"让步状语从句"，相当于中文中的"尽管…还…"，"尽管…但…"，世界语常常使用"kvankam…tamen"的方式表达，如：Kvankamŝiestasokupita,ŝiinstruasalmiEsperanton.(她尽管忙，还在教我世界语。)Kvankammiadomoestasmalgranda,tamenĝiestasbela.(尽管我的房子小，但它漂亮。)Lilaboras,kvankamliestasmalsana.(尽管他病了，他仍坚持工作。)3.Rektaobjektokajnerektaobjekto(直接宾语和间接宾语):在世界语语法中，根据动词的要求有直接宾语和间接宾语，直接宾语要求有宾格，而间接宾语一般由前置词（介词）引出。一般习惯上，直接宾语紧跟谓语动词，然后是间接宾语，如：MiinstruasEsperantonalgeknaboj.(我教孩子世界语。)"Esperanton"是直接宾语，"geknaboj"是间接宾语；当间接宾语是代词时，一般习惯上前提至直接宾语前，如：LiinstruasalniEsperanton.(他教授我们世界语。)"Esperanton"是直接宾语，"ni"是间接宾语。Ekzercoj（练习）1.Praktikulaŭlafrazmodeloj(根据例句做练习):Liinstruasal______.2.Formunovajnvortojnperlasufiksoj"-ist-"kaj"-an-",kajdiruiliansignifon(用后缀"-ist-"和"-an-"组成新词，并说出它们的意思):fiŝo,labori,kuraci,instrui,urbo,kamparo,familio4.Respondujenajndemandojnlaŭlateksto(根据课文回答下列问题):(1)KielaborasKarlo?(2)Ĉuliestasesperantisto?(3)KielliparolasEsperante?(4)KionlifarasporEsperanto?(5)Ĉulakursanojŝataslin?5.Tradukujenajnfrazojnenlaĉinanlingvon(将下列句子译成中文):(1)Miestaskomencanto.MineboneparolasEsperanton.(2)Esperantoestasbela.Mitreŝatasĝin.(3)Miaamikoestasoficisto.Lilaborastagekajlernasvespere.(4)HodiaŭnihavasLecionon.Niatendasnianinstuiston.Leciono13(第十三课)Teksto(课文)--Kiesplumotioĉiestas?--这是谁的钢笔？-He,ĝiestasmiaplumo!Miĝinperdishieraŭ.Miserĉisĉie,sedminenietrovisĝin.Kieviĝinvidis?--嘿，是我的钢笔！昨天我把它丢了。我到处找它，但我没有找到。你在哪儿看见它的？--Sublaŝranko.--在橱柜下面。--Midankasvin.--谢谢。--Nedankinde.--不用谢。--Mitreŝatastiunĉiplumon,kvankamĝiestasmalnova.--尽管它是支旧笔，我还是很喜欢它。--Kial?--为什么？--Ĉarmiapatrodonacisĝinalmiantaŭdekjaroj.因为它是我父亲在10年前送给我的。--Antaŭdekjaroj?--10年前？--Jes.Antaŭdekjarojmikomencislernienuniversitato.Miapatrodonisalmilaplumonkaj"diris:Nunvijamfariĝisstudento.Migratulasvin."--是的。10年前我开始在大学读书。我父亲把这支笔送给我，并对我说："现在，你是大学生了，我祝贺你。"Klarigoj（注释）1.Preteritodeverbo(动词的过去时):在第一课中，我们学习了世界语动词的现在时变位，本课中我们学习动词的过去时变位。词尾"-is"表示动词的过去时，如：est-is,kant-is,danc-is,lern-is,leg-is。顾名思义，过去时讲的是发生在过去时间里的事情或是已经完成的动作，如：AntaŭkvinjarojmilernisEsperanton.(5年前我学习了世界语。)Hieraŭliirisalparko.(昨天他去了公园。)在世界语语法中动词的现在时、过去时和将来时的变位，在单数人称和复数人称中是一样的。2.Demandaadjektivo"kies"(疑问形容词"kies"):在本课中我们学到的疑问形容词"kies"表示疑问"谁的"，如：Kiesplumotioĉiestas?(这是谁的钢笔？)Kiesdomotioĉiestas?(这是谁的房子？)。疑问形容词"kies"所修饰的名词可以是单数，也可以是复数，而它本身没有性、数变化。3.Demandaadverbo"kial"kajkaŭzaadjektasubpropozicio(疑问副词"kial"和原因从句):a)疑问副词"kial"表示疑问"为什么"，如：KialviŝatasEsperanton?(你为什么喜欢世界语？)Kialiliploras?(他们为什么哭？)b)原因从句由"ĉar"引出，如：Ĉarliestasmalsana,liirasalhospitalo.(因为他病了，所以他去医院。)Miapatronelaboras,ĉarliestasmaljuna.(我父亲不工作了，因为他老了。)4.Prepozicio"sub"(前置词"sub"):前置词"sub"表示"在…之下"、"在…下面"，如：Mitrovisĝinsublaŝranko.(我在橱柜下面找到了它。)Infanojludassubgrandaarbo.(孩子们在大树下玩耍。)Lakatokuŝassublatablo.(那只猫在桌子下面趴着。)当表示位置有变化时，"sub"后面的名词要用宾格，如：Lakatokurissublatablon.(那只猫跑到桌子下面去了。)Lapilkoruliĝissublaliton.(球滚到床下去了。)Ekzercoj（练习）1.Konjugaciujenajnverbojnalprezencokajpreterito(将下列动词变位成现在时和过去时):esti,ludi,salti,viziti,atendi,labori,gvidi,fari,instrui.2.Kompletigujenajnfrazojn(完成下列句子):(1)Livizitashospitalon,ĉar______.(2)Miŝatasmianamikon,ĉar_________.(3)Miapatrodonacisalminovanplumon,ĉar________.3.Respondujenajndemandojn(回答下列问题):(1)Kionvifarishieraŭ?(2)Kieviestishieraŭvespere?(3)Kieslibrotioĉiestas?(4)Kiudonacisalvilaplumon?(5)Kiunvividishieraŭenlalernejo?Leciono14(第十四课)Teksto(课文)--Haloo,ĉitieparolasJana.ĈumiparolaskunAldo?--喂，我是雅娜。你是阿尔多吗？--Jes,miestasAldo.--是的，我是阿尔多。--Kionvinunfaras?--你在做什么？--Milegasĵurnalon.Milegasinteresanartikolon.-我在看报纸。我在读一篇有趣的文章。--Hieraŭvesperemitelefonisalvi,sedvineestishejme.--昨天晚上我给你打电话，可是你不在家。--Pardonon.Hieraŭmivizitismiajngeonklojnkajrevenishejmentremalfrue.--对不起。昨天我去看望我的叔叔和婶婶了，很晚才回家。--Morgaŭantaŭtagmezemirigardosnovanfilmon.Ĉuvineiroskunmi,seviestoslibera?--明天上午我去看一部新电影。如果你有时间的话，能和我一起去吗？--Jes,mivolonteiroskunvi.--能，我很愿意和你一起去。--Bone.Miatendosvinenmiahejmo.Ĝismorgaŭ!--好。我在家等你。明天见！--Ĝislarevido!--再见！Klarigoj（注释）1.Futurodeverbo(动词将来时):前面我们学过了世界语动词的现在时和过去时的变位，本课中我们学习动词的将来时变位。词尾"-os"表示动词的将来时，如：hav-os,danc-os,rigard-os,leg-os,lud-os。将来时表述的是将要发生的事，如：Morgaŭmirigardosfilmon.(明天我去看电影。)Morgaŭmiestoslibera.(明天我有空儿。)MorgaŭantaŭtagmezenihavosLecionon.(明天上午我们有课。)与动词的现在时和过去时同样，将来时的变位在单数人称和复数人称中也是一样的。2.Kondiĉaadjektasubpropozicio(条件状语从句):从属连词"se"可引出条件状语从句，表示"如果"、"假如"、"要是"，如：Ĉuvineiroskunmi,seviestoslibera?(如果你有时间的话，能和我一起去吗？)Semihavistempon,milernisEsperanton.(要是我有时间，我就学习世界语。)SevivizitasinstruistonLi,miiraskunvi.(如果你现在去看望李老师，我就和你一起去。)Ekzercoj（练习）1.Konjugaciujenajnverbojnalprezenco,preteritokajfuturo(将下列动词变位为现在时、过去时和将来时):esti,havi,donaci,saluti,paroli,trovi,vidi,2.Konjugaciuinfinitivonaltaŭgatempo(将下列原形动词变位到合适的时态):(1)Nunmi(iri)__________allalernejo.(2)Hieraŭmi(telefoni)__________almiaamiko.(3)Morgaŭni(viziti)__________nianinstruiston.(4)Antaŭhieraŭmi(rigardi)__________interesanfilmon.(5)Morgaŭli(komenci)___________lerniEsperanton.(6)Kielvi(nomiĝi)__________?3.Kompletigujenajnfrazojn(完成下列句子):(1)Mivizitasmiajnamikojn,se_______.(2)Mitelefonosalvi,se__________.(3)Miatendosvin,se____________.(4)Morgaŭniirosalparko,se___________.4.Respondujenajndemandojnlaŭlateksto(根据课文回答下列问题):(1)Kiualkiutelefonis?(2)KionfarasAldo?(3)KionfarisAldohieraŭ?(4)KionfarosJanamorgaŭ?(5)ĈuAldovolonteiroskunJana?(6)KieJanaatendosAldon?Leciono15(第十五课)Teksto(课文)Onifrapasjelapordo.Petromalfermasĝin.有人敲门。彼得打开了门。--Ĉuvi,Aldo!--是你，阿尔多！--Bonanvesperon!--晚上好！--Bonanvesperon!Envenubonvole!--晚上好！请进！--Ĉuviajgepatrojestashejme?--你父母在家吗？--Jes.Sidiĝubonvole!--在。请坐！--Ĉuvifartasbone?--你身体好吗？--Jes,trebone.Dankon.Kajvi?--好，很好。谢谢。你呢？--Ankaŭtrebone.Dankon.--我也很好。谢谢。--Kionvivolastrinki,kafonaŭteon?--你想喝点什么，咖啡还是茶？--Donualmitasondakafo.--给我来一杯咖啡吧。--Jenkafoporvi.--给，你的咖啡。--Dankon.MivolaslerniEsperanton.Ĉuvipovashelpimin?--谢谢。我想学习世界语。你能帮我吗？--Volonte.Nilernukune.--非常愿意。我们一起学吧。--Ĉunikomencunun?--我们现在就开始吗？--Kompreneble.--当然。Klarigoj（注释）1.Imperativodeverbo(动词的命令式):本课中我们学习动词的命令式，其词尾是"-u"，如：leg-u,danc-u,rigard-u。命令式表示命令、请求或愿望等语气，如：Mivolasirikunvi.Atendumin.(我想和你一起去。等等我。)Tiuĉilibroestastreinteresa.Leguĝin.(这本书很有意思。请读一读吧。)Mariakantastrebone.Ŝikantualni!(玛利亚唱歌唱得很好。让她为我们唱一首。)Sevivolas,miinstruuvin.(如果你愿意，我来教你吧。)LivolaslerniEsperanton.Nihelpulin!(他想学习世界语。我们来教他吧！)2.Laverbo"povi"(动词"povi"):"povi"是及物动词，表示a)能力"能"、"能够"，如：SevivolaslerniEsperanton,mipovasinstruivin.(如果你想学习世界语，我可以教你。)b)有权利和权力"可以"、"能够"，如：Ĉumipovasirikunvi?(我能和你一起去吗？)c)许可、可能性，如："可以"，如：Ĉuvipovasdiritionalmi?(你能告诉我这事吗？)从以上的例句中我们可以看出，及物动词"povi"的后面常常跟着原形动词，如：Mipovasinstruivin.Ŝipovasirikunvi.Vipovasfarition.Ekzercoj（练习）1.Konjugaciuinfinitivonalimperativo(将原形动词变位为命令式):(1)Jamestasmalfrue.Ni(iri)__________hejmen.(2)Tiuĉiartikoloestasbona.(Legi)__________ĝin.(3)(Diri)__________almiliannomon.(4)Niainstruistoestasmalsana.Ni(viziti)__________lin.2.Respondujenajndemandojnlaŭlateksto(根据课文回答下列问题):(1)Kiukiunvizitas?(2)ĈulagepatrojdePetroestashejme?(3)KionAldovolastrinki?(4)Kionfarasduamikoj?.3.Tradukujenajnfrazojnenlaĉinanlingvon(将下列句子译成汉语):(1)Laknabomalfermislalibronkajkomencislegi.(2)Liaamikosidiĝiskajtrinkisteon.(3)Onikantaskajdancasenĉambro.(4)Sevivolasmianhelpon,vipovastelefonialmi.Leciono16(第十六课)Teksto(课文)IDuamikojvizitislabestĝardenon.Unumontrisleononkajdemandis:两个朋友参观动物园。一个指着狮子问道："Kiondirusĉitiutigro,seĝipovusparoli?""如果这只老虎会说话的话，它能说些什么呢？"Liaamikorespondis:他的朋友回答说："Antaŭĉioĝidirus,keĝineestastigro,sedleono."它首先要说的是，它不是老虎，而是狮子。"IIProvincastacidomo.Latrajnomalfruas.乡下火车站。火车晚点了。"Terure!Latrajnomalfruaspliol20minutojn.Minekomprenas,kialekzistaslahoraro!?"真可怕！火车误点了20多分钟。我不明白这个时刻表有什么用！？""Sedseneekzistuslahoraro,kielviscius,kelatrajnomalfruas?""如果没有时刻表，你怎么会知道火车误点了呢？"Klarigoj（注释）1.Kondicionalo(动词的假定式):同其他民族语一样，世界语的动词假定式表示a)非真实的假设，如：Kiondirusĉitiutigro,seĝipovusparoli?"(如果这只老虎会说话的话，它能说些什么呢？)Antaŭĉioĝidirus,keĝineestastigro,sedleono.(它首先要说的是，它不是老虎，而是狮子。)Sedseneekzistuslahoraro,kielviscius,kelatrajnomalfruas?(如果没有时刻表，你怎么会知道火车误点了呢？)b)不可能实现的愿望，如：SeliestusenĈinionun!(如果他现在能在中国就好了！)Semihavustiunĉilibron!(如果我有这本书就好了！)c)客气的请求，如：Ĉuvipovusdirialmition?(您能告诉我这事吗？)Ĉumipovuslegivianĵurnalon?(我能不能看看您的报纸？)动词假定式在世界语的各个时态，无论现在时、过去时，还是将来时，其词尾都用"-us"表示。2.Objektasubpropozicio(宾语从句):宾语从句的作用就是主句动词的宾语，一般由ke,kio或ĉu等连词引出主句的谓语从句，这个从句可以是直接宾语从句或间接宾语从句，如：Ŝidiris,keŝitelefonosalvimorgaŭ.(她说，她明天给你打电话。)Miaamikodemandis,kioestasEsperanto.(我的朋友问，什么是世界语。)Linescias,ĉuŝiestaskuracistino.(他不知道，她是不是医生。)Ilinescias,alkiuilidonaslalibrojn.(他们不知道，把这些书给谁。)Ekzercoj（练习）1.Konjugaciuinfinitivonenkondicionalon(将原形动词变成条件式):(1)Semi(scii)______,mi(diri)______alvi.(2)Sevi(legi)______lalibron,vi(ŝati)______ĝin.(3)Seli(labori)________kunekunmi!(4)Seni(komenci)________nianlaboronhieraŭ!2.Kompletigujenajnfrazojnperobjektasubpropozicio(用宾语从句完成下列句子):(1)Miscias,____________.(2)Lidemandis,__________.(3)Ŝirespondis,_______.(4)Niainstruistodiris,______.(5)Minekomprenas,________.3.Tradukujenajnfrazojnenlaĉinanlingvon(将下列句子译成汉语):(1)Ĉuvipovasmontrialmiviajnfotojn?(2)Lainstruistodemandaskajlakursanojrespondas.(3)Niatendis40minutojn,ĉarlatrajnomalfruis.(4)Midemandis,ĉuilikomprenasmin.(5)Tiulingvojamneekzistas.Leciono17(第十七课)Teksto(课文)--JenfraŭlinoMa.JensinjoroLin.--这是马小姐。这是林先生。--Mitreĝojaskonatiĝikunvi.--非常高兴认识您。--Samemi.--我也是。--Ĉumipovusdancikunvi?--我能和您跳舞吗？--Certe.--当然。--Ho,vidancastrebone!--噢，您跳得很好！--Ĉuvere?--真的吗？--Midirislaveron.--我讲的是事实。--Dankon.--谢谢。--Ĉuvioftedancas?--您经常跳舞吗？--Neofte.Midancasnurensemajnfinokajenfesto.不经常。我只在周末和节假日才跳舞。--KiamvikomencislerniEsperanton?--您是什么时候学的世界语？--En2001,kiammiestismezlernejano.Kajvi?--2001年，当我还是中学生的时候。您呢？--Miankoraŭestaskomencanto.--我还是个初学者。-Nu,vijamboneparolas.--唔，您已经讲得很好了。--Dankonprovialaŭdo.Ĉuvivolustrinkiion?--谢谢您的夸奖。您想不想喝点什么？--Jes.--是的。--Doniiruallabufedejo.--那么我们去酒吧。Klarigoj（注释）1.Kiam:1)Kiam作为疑问副词表示a)疑问"什么时候"、"何时"，如：KiamvikomencislerniEsperanton?(您是什么时候学的世界语？)KiamvihavasEsperanto-kurson?(你们何时有世界语学习班？)Kiamvivizitoslin?(你什么时候去看望他？)b)间接疑问"什么时候"、"何时"，如：Lidemandis,kiamvivizitoslianlernejon.(他问，你们什么时候参观他的学校。)Mivolasscii,kiamlaEsperanto-kursokomenciĝos.(我想知道，世界语班何时开课。)2)Kiam作为连词表示和主句对应的时间从句"当…的时候"，如：Kiamvivenos,telefonualmi.(当你们来的时候，给我打电话。)Kiamliestisstudento,lilernisEsperanton.(当他在大学读书的时候，他学习了世界语。)Mivizitasmiajnamikojn,kiammiestaslibera.(当我有空儿的时候，我就去看望朋友们。)2.Prepozicio"pro"(前置词"pro"):前置词"pro"表示a)原因"由于"、"因为"，如：Dankonproviahelpo.(谢谢帮忙。)Hieraŭlin