斯瓦希里语轻松入门

1、J.F.SAFARI部J.F.SAFARI部M-MIKI-VINMAUPA类和KU比动词KUWA、KUWANA和第二部：第一语发。 和英语单词“shake”中“sh”的发音一样。TH 的发音和“thin“think”中“th”的发音一样。DHTH语的发音，很语语音很好的人也很难dh“th5”么jambo阿米娜Nzuritu,habarizanyumbani?“很好，家里怎样”塔图: Nzuri,habari za watoto?“都不错，孩子们怎么样”Nzuri,habarizabibina，”对于 Hodi 的回答是么jambo阿米娜Nzuritu,habarizanyumbani?“很好，

2、家里怎样”塔图: Nzuri,habari za watoto?“都不错，孩子们怎么样”Nzuri,habarizabibina，”对于 Hodi 的回答是 karibu,“欢迎”，确认你确实被邀请进门，得等到再一次 可能你还会被邀请：karibu chai,oo 候 Hodi 的回答是什么？ hujambo 的回答是什么？ oKaribu用为了区Hodi 的回答是什么？ hujambo 的回答是什么？ oKaribu用为了区分的缘故mtu,watu 划分为一类，将 kitu,vitu 划分为另一类。Mume,（单数Mtoto, （单数waume,（复数）wageni,（复数（单数）（单数（w

3、azee,（复数Mlevi, 醉汉（单数） Mkulima, 农民（单数） Mvulana,（单数walevi,醉汉 （复数） wakulima, 农民（复数） wakurugenzi（复数）wavulana,（复数Mzungu,（单数wazungu（复数（单数Mtumishi,（单数）mwanamke,（单数wanawake,（复数Mtumishi,（单数）mwanamke,（单数wanawake,（复数mwana,（单数wana,（复数u,（单数wu,（复数mwanafunzi,（单数） mwenzi,同事 （单数） mwenyewe, 自己（单数） mwenyeji,（单数） mwizi

4、, 小偷（单数）mwongo,（单数wenzi, 同事（复数） wenyewe, 自己（复数） wenyeji,（复数） wezi, 小偷（复数）wanafunzi, wezi, wanawake, wenzi, mgeni, mtumishi. Mlevi,mke,mume,mkurugenzi,mpishi,mzee,mwongo.Mtu,mwana,mgonjwa,msichana,mvulana,mtoto,mwongo,mwizi,mwenzi,mwanamke,mwanamume,mume,Msichana,u,mwanafunzi,vipofu,（复数viziwi,（复数viwe

5、te,（复数kijana,vijana,（复数 -gumu-pya-kijana,vijana,（复数 -gumu-pya-gu-tamu-chache-nene-nono（动物-chafu-vivu-kuu-tupu-ote-epesi-erevu-ingi-ingine-bichi-embamba-zito-ekundu-eusi-eupefafifu,复数 mtoto mdogo mwalimuhodari kitabu cheusimtu watumwizimkubwa uso mweupe lugharahisiwezinyusonyeupe lughampishinimgangah

6、odarimwizimkubwa uso mweupe lugharahisiwezinyusonyeupe lughampishinimgangahodari nakipofu nimtunani mkemsichananiMgeninimwanamkeMzeenimlevimkubwaMwizinimwerevunanimtumwongonambaya. Mwalimu ni mtu mwema na ni baba mzuri.Mtumishinimtumfupina5M-Mimti, anawana第一句的翻译是:mtoto mdogo ana mikono na miguu mido

7、goKI-VIkitabu,kisu,77形容词如果以元音开头，那么则应该以 CHVY 开头，例如：-eusi,kiatu cheusi,“黑轻的篮子”，vikapu vyepesi.2, viti(epesi) 7,mtoto ana viazi(eupe) 8,watotowanaviazi(eupe)N有些名词词根b 和v的有些名词词根b 和v的NM，那就是：nbmb,就象mbwa,“狗”； habari,， habarigani?你好吗？ Saa ngapi?几点了？ Hatari mbele.前方 Chai tayari,茶好了 Kahawayarangi，原味咖啡Weakchaim

8、ezani,练习 9MAMAmeno, 牙齿（复数） macho, 眼睛（复数） meko, 厨房（复数）mawe,（复数mashamba,（复数a,jina zuri 好名字 swalagumu,很难的题目majinamaswalawatotowanamikonodogonamachoWageni niinginawatotowanamikonodogonamachoWageni niinginaoteniwatuwazuri. Viti ni chache na watoto ni ingi.tamunaniNdizi niMikate ni zuri na ni ingi. Chakul

9、anighalilakininidogo.KiswahilinilughazurinaNyumbanikubwa MilangoniWagongjwanilakinivyumbani nazuripole naniwatuuwnudogo, 小 uzee, utoto, 童年 ubaba, 父辈制unga, 粉udonge,uji,utitiri,wali, 米饭 ugali, ushanga,ufuta,usiku, 夜晚，黑夜 umri, 年纪 ugonjwa, 病ua,umeme, 电 wino, 墨水magonjwa,（复数maua,（复数ugomvi,magomvi,（复数ubao,

10、 udevu, 胡须 uso, 脸 wavu, 网ukuta,upepo,ufagio,usomzuri,ugomvi,magomvi,（复数ubao, udevu, 胡须 uso, 脸 wavu, 网ukuta,upepo,ufagio,usomzuri,wimbomzuri,ujananimzuri,nyusonzuri, nyimbo（复数ukubwanikitukizuri,umojaninguvu,) 是由 Ku 开始，例如：kusoma,“读”，同样，形容词也要加上 ku 前缀，就是说：kusoma ni kuzuri,“读书是很好Kuimbakwinginikubaya,“唱歌太

11、多不好”，kula sana ni kubaya, 第十一语数 u, watu nne,watuwane,“四个人”；viti vinne,“四把椅子” 第十一语数 u, watu nne,watuwane,“四个人”；viti vinne,“四把椅子” sita,watusita10kuminamoja,12kuminambili,等等 ishirinina在表达相同时，sawanau ni a uKusomanikugumusawa表示不kulikozaidiya unimzurikuliko“unimwemazaidiuPendoBabu kulikozaidiyaote缀。比较例 ab

12、 你就会发现-ote 用的是复数前缀。uMashaka第十三语动KU）就像英语中的“to”在“togo,tocomekula 吃 kunywa 喝kuwa写kuja 来 第十三语动KU）就像英语中的“to”在“togo,tocomekula 吃 kunywa 喝kuwa写kuja 来 kurudi 回来 kurudia 重复 kufunga 关kufunguakufika 到达 kuondoka 离开 kujua 知道 kutaka 想要 kuelewa 明白 kuchokakuvaani- a- b,cNinasoma,Unasoma,Anasoma,读读这是现在时，它代表在英语中的“Ire

13、ad”和“Iamreading”两者的意思，在动词 a), mtotoanakwendashulekilab), mtotowendashuleje,unasomaNimesoma, 我读过了 Umesoma, 你读过了 Amesoma, 他读过了Nilisoma, 我读了 Ulisoma, 你读了 Utasoma, 你将要读Atasoma,Umekulaje,unasomaNimesoma, 我读过了 Umesoma, 你读过了 Amesoma, 他读过了Nilisoma, 我读了 Ulisoma, 你读了 Utasoma, 你将要读Atasoma,Umekula Amekula 吃吃Kuo

14、na, 看见 Sasa, 现在 Baadaye, 以后 Kujifunza,Kwabidii,samba,猫Kupigakelele,（救命，帮助等wageniwamefika;mpishiananpikachakulaWanawakendamaua;wasichanawanachumamauaWagonjwawamelala;mgangaamekwendakuonasimbanaWeziwalifunguamlango,lakininilipigakelele,wakakimbia. Watoto wamekwenda kuona wanyama.amevaanguo wageniwamef

15、ika;mpishiananpikachakulaWanawakendamaua;wasichanawanachumamauaWagonjwawamelala;mgangaamekwendakuonasimbanaWeziwalifunguamlango,lakininilipigakelele,wakakimbia. Watoto wamekwenda kuona wanyama.amevaanguo nzuri akiniMwalimua wananchezasasa,watajifunzalezakilakitunawatuwotewanachumamatundanawanachekaT

16、ulikulaviazikwanyama,lakiniwageniKuwa,kuwana,kuwako kuwawao,我 mwalimu,NyininiwatuWaosiwalevi.Umekuwa, 你已经 Amekuwa, 他已经Nitakuwa,要动词“kuwana”,就和“kuwa”一样，在现在时里不经常用到，但是在其他时态里经常有有Nina,Una,Ana,wana,Mtotoanakitabukizuri.Wanavisucikali.WagonjwawanamgangaNimekuwana, Umekuwa na, 你曾经有过 Amekuwa na, 他曾经有过Nilikuwa

17、na, Ulikuwa na, 你过去有Nitakuwana,Utakuwana,tumekuwammekuwatulikuwamlikunatutakuwaMtotoanakitabukizuri.Wanavisucikali.WagonjwawanamgangaNimekuwana, Umekuwa na, 你曾经有过 Amekuwa na, 他曾经有过Nilikuwana, Ulikuwa na, 你过去有Nitakuwana,Utakuwana,tumekuwammekuwatulikuwamlikunatutakuwauni mwalimu, yuko shuleni, alikuw

18、aalikuwau 是老师。uuatakuwauatakuwauuu，uuNani?：naniwewe?Wanani?Mtotowanani Watoto wa nani?nanikitabu“谁的书？”vitabuNani?：naniwewe?Wanani?Mtotowanani Watoto wa nani?nanikitabu“谁的书？”vitabuNini?anasemanini? Wapi? 哪里？ 例：unakwenda wapi? 你去哪？ Hapa，naniyukohapa?Kwanini?：kwaniniunacheka?Kwasababu：ninachekakwasabab

19、uninafurahi-pi?Mtotoyupi?kitabukipi? mti upi? 哪棵树？ Miti ipi? 哪些树？ nyumbaipiNyumbazipi? jina lipi? 哪个名字？ Majina yapi? 哪些名字？ ukuta upi? 哪座墙？ Kuta zipi? 哪些墙？pahalagain?Upahali说mwaka jana, 去年 mwaka iliyopita, 去年 mweziuliopita wiki iliyopita, 上周 mwaka ujao, 明年mweziujao,wikiijayo,Juzi, 前天 Jana, 昨天 Leo, 今天

20、 KeshoJuzinajanaJuzijuzi,Je,jemgeniamefikaleo,je,mgeniamefikaleo?如：unasemaje? 你说什么？练8又第十六a)又第十六a)wao,b)Niuawa-ni-ku-m分辨所用的是哪个词。例如：如果你跟很多人说话，你就说：ninawaona,ku.nininakuoneni,后一个字母aeNili_onajana.Juzinilikuwahapa,naniali_onaMwalimu amekuja shuleni,je, ume_ona （ku,ni mw）? Wageniwalikuwahapa,tuli_ona（ku,ni

21、,wa,mw）? Wagonjwa watakuja, mganga ata_ona (ni, m, wa)?Je,babaali_ambianinimama?(ni,Nili_onajana.Juzinilikuwahapa,naniali_onaMwalimu amekuja shuleni,je, ume_ona （ku,ni mw）? Wageniwalikuwahapa,tuli_ona（ku,ni,wa,mw）? Wagonjwa watakuja, mganga ata_ona (ni, m, wa)?Je,babaali_ambianinimama?(ni,ku, Je,ali

22、_ambianini（ku,m,tu,Ninatakaku_ona(tu,wa, wewe(m, ni, ku, wa)atakujaNinatakaku_ambiaKuuliza, 问 Kueleza, 解释 Kutazama, 看 Kupenda, 喜 Kuchukia, 恨 Kujibu, 回答 Kujaribu, 试验Kuharibu,kitu,unatakaku_ambianini(ku,m, swali,jibu, 回答、 majaribio, 试验mndo,tendo,gu,ualituulizaswaligumusana,tukajaribuSisipiaumagumu.Kil

23、asikuananwaulizamaswalimengi.Watuwengindakuulizamaswali（wenziwao:）kuulizaninjianzuriyakujifunzavitu第十七语否定不不不hawa,c) 在其他类别里： M/MI, hau/hai, N/N, hai/hazi, O/MA, hali/haya U, hau/hazi.PA, KU, mtihau miti kitihaki vitinyumbahainyumbajinahalimajinahaya Uso hau nyuso hazi pahali hapakusomaTaKusoma,Nanaso

24、ma,kutosoma,Nimesoma,TaKusoma,Nanasoma,kutosoma,Nimesoma,Nilisoma,Nitasoma,Ninakula, unakula, 你吃umekula, 你已经吃了ulikula, 你刚吃了Nitakula,sili,huli,utakula,Ninakuja,siji,huji,sitakuja, 我不会来 。 等等。utakula,Ninakuja,siji,huji,sitakuja, 我不会来 。 等等。 mwalimuhajaja?(Nanianakula Wageni wanBaba ndizizandasamakilakin

25、ihawatakina Mwalimu alisema wewe ni mtoto mjanja. Mgonjwahalisamaki,anakulaviazinamkate. Nani amekuja hapa jana.Je,umeonasamba?NanihajaonaMgangaatakuja na（kuwako（肯定形 式 Kuwa Kuwa naNina, 我有 Una, 你有 Ana, 他有 Uko, 你在 Sijawa,si,hawana,siko, 我不在 huko, 你不在 例如：sijawamjingahivyoKuwana:sijawana：sijawanamaliny

26、ingi.Kuwa: sikuwa, 我不是等等 Kuwako:sikuwa(ko Kuwa na: sikuwa na, 我没有Kuwa:sitakuwa,Kuwako:sitakuwa,Kuwana:sikuwa nawasiwasi na shakaSoma, 读 Andika, 写 Kula, 吃Kunywa,Kuwa: sikuwa, 我不是等等 Kuwako:sikuwa(ko Kuwa na: sikuwa na, 我没有Kuwa:sitakuwa,Kuwako:sitakuwa,Kuwana:sikuwa nawasiwasi na shakaSoma, 读 Andika, 写

27、 Kula, 吃Kunywa,KujaSoma, 读 Andika, Kula, 吃 Njoo, 来读写吃eniuamwa所以，以动词 kuenda，为例子， Niende, 我能走吗？让我走。 Uende, 你走吧。Aende,Uje,Aje,来来Waje,同样，nileule,Alinipakitabunisome,Anakulachakulaboraapatenguvu,wendekula,Kuambia,Kusema,Kuita,例如：nilimwambiaaje,Waje,同样，nileule,Alinipakitabunisome,Anakulachakulaboraapateng

28、uvu,wendekula,Kuambia,Kusema,Kuita,例如：nilimwambiaaje,Je,alisematwendeleo?Itawageniwajekula,Nivizuri,SivizuriLazima uende nyumbani. 你必须回家去。 Inafaauendenyumbani. Ni vizuri uende. 你回家去比较好。Ngojaaje,Semanifanyenini?Njooombe,KaributuleNisiende,Usiende,Asiende,kuzuia,BabaalitukatazatusiendesiNiende, 我去了Usi

29、jekesho,Msile matundaUsifanyehivi,MsifanyeUsiwenashaka, Msiwe naUsijali,Niende, 我去了Usijekesho,Msile matundaUsifanyehivi,MsifanyeUsiwenashaka, Msiwe naUsijali,Usinitazamehivyo!Kuleta, 带来 Kuandika, 写Kusoma, 读 Kutaka, Kufanya, 做 Kufikiri,Kusema,kuletea, 带给 kuandikia, 写给 kusomea, 给读 kutakia, 希望kufanyia,

30、 为 做 kufikiriakusemea,e 或oe就是：kuleta,kuletea kusoma,kusomea 。Kutaka,Kutakia,anatakachai,。Kufungua,变成kufungulia Amefunguamlango,amenifunguliamlango.BabaalifikiriBabaalikufikiriaAlirudijanajioni,Alirudiasomolake.BabaalifikiriBabaalikufikiriaAlirudijanajioni,Alirudiasomolake.Niletee chai, 给我茶。 Usinilet

31、eechai,Mpemtotomaziwa,Usimpemtotomaziwa,Mwambieaje,Usimwambieaje,Uwehapakeshoasubuhi. Usiwehapakeshoasubuhi.练习 22例：je,mwalimuwetualikujajana回答：hapana,mwalimuwetuhakujashulenimwalimuunakulasamakinamlevianakunyapombekilamlikuwa nyumbani jana? ulinifikiriaau Wageni wa (kufika) jana. Watoto wa (kufanya)

32、 ninisasa?Wagonjwa wa (kuenda) hospitaliNani ali (kusema) manenoulimwonamwalimu? Ndiyo mama (kuwako)wapisasa?Mama (kuwako) jikonisasau (kula)viazisasa?Ndiyoni (kulaviaziNjootuNani ali (kusema) manenoulimwonamwalimu? Ndiyo mama (kuwako)wapisasa?Mama (kuwako) jikonisasau (kula)viazisasa?Ndiyoni (kulav

33、iaziNjootu (kula);nileteeJe,wanafunziwame (kufika)?Ndiyowanafunzi Je,mna (kutaka)ninihapa?Tu (kutaka)第十九watuhawa,watuwale,watuhao,（在你附近的ni mjinga都会喊：mwizi huyo：M/MI mtihuu,Miti hii,KI/VI kitabuhiki,Vitabuhivi,mtiule,miti ile, 那些树 kitabukile, vitabuvile,jinalile,jinahili,Majinahaya,majinayale,N/N nyu

34、mbahii,这间房nyumbaile,那间房Nyumbahizi,nyumbazile,Uukutahuu,Kuta hizipahalihapa,kula huku,ukutaule,kuta zile,pahalipalekula kule,M/MI mtihuo,Miti hiyo, 这些树 (靠近你) KI/VI kitabuhichoVitabuhivyo /MA jinahilo,Majinahayo,那些名字(靠近你) N/N nyumba hiyo,那间房子(靠近你)Uukuta huo,那座墙(靠近你) Kuta hizo 那些墙(靠近你) pahalihapo,那个地方(

35、靠近你)kulahuko,-ako,-ake,Vitabuhivyo /MA jinahilo,Majinahayo,那些名字(靠近你) N/N nyumba hiyo,那间房子(靠近你)Uukuta huo,那座墙(靠近你) Kuta hizo 那些墙(靠近你) pahalihapo,那个地方(靠近你)kulahuko,-ako,-ake,-的的-ao,mtoto wangu, Watotowangu,mkono wake,M/MI, yakeKI/VI,N/N, Nyumba jina /MA, U/N, ufunguo wao, 他们的 Funguo zao, 他们的 pahalipak

36、okusomakwake，KU, 例如：mtoto wa mwalimu, 老师的孩子Watotowamwalimu,在 ki/vi 类名词里，则：Kitabuchamwalimu,Vutabuvyamwalimu,（复数练习 25Je,naniameonavitabuamwalimuleo WageniwameletamizigoWalikuwanamizigoingisananaNyumbaetunikubwananzuri,inamilangoWfunguoao,funguo WageniwameletamizigoWalikuwanamizigoingisananaNyumbaetun

37、ikubwananzuri,inamilangoWfunguoao,funguoakozikoMajinaawatotohawanimagumulakiniMiguuakenimizurikulikomiguuKusomaakesikuzurilakinikuandikaakeniMkonoamtotonidogo,nakichwaakenidogopia. Je, umemwona mtoto angu? Alikuwa na watoto ako.你去哪里吃？ 我不在这里吃。在kia例如aali,fanyakazi.或。Tulimsikiajapo,ijapokuwa,japomtotoa

38、kilia,busimpemaziwa.sipousipotakakujengaukutazibaufa你不想修建好一堵墙的话，你就不用补那些缝隙了。 Asipokuja, basi nenda nyumbanisinge- 取代-nge-, 用-singali- 取代-ngali-, 例如：a tusingemwona.isingeanguka,nyumbayetuhaingeangukasipousipotakakujengaukutazibaufa你不想修建好一堵墙的话，你就不用补那些缝隙了。 Asipokuja, basi nenda nyumbanisinge- 取代-nge-, 用

39、-singali- 取代-ngali-, 例如：a tusingemwona.isingeanguka,nyumbayetuhaingeangukaaungefikajanaungekutamgeniwetuakitoa ekitabuasipotoafedha,usimpekitabuwatuwengiwakitakakitubasiTulikwendashuleni,tulimkutamwalimuakisomakitabukile. a huli samaki watakupikia ndizi kwa nyama.NgojanikupehabarizamleviAsingeniambi

40、aningoje,u lovesheruislovedbyhera,eaiaaw,kupenda,爱； kupendwa, 被爱。b）isu他Kukataliwa,Amekataliwa,在eiwa, 例：kusamehe, 原谅 kusamehewa, 被原谅。 oaalew,例：kuoa,（指男）kuolewa,（指女）以uuiwa,kujibu,kujibiwa,u ndwana undwanakilamtu,na是一件物体，那么就要用 kwa ，例如：aliandikabaruakwawino在eiwa, 例：kusamehe, 原谅 kusamehewa, 被原谅。 oaalew,例

41、：kuoa,（指男）kuolewa,（指女）以uuiwa,kujibu,kujibiwa,u ndwana undwanakilamtu,na是一件物体，那么就要用 kwa ，例如：aliandikabaruakwawinoAlipigwa kwafimbo.Walipigwamawe.即使在最后一个句子中，kwa最好是写成; walipigwa kwa mawe.Mtotoamejibu式swalilimejibiwanaWatotoendasanamwalimuBahatiameandikabaruanzurikwaWatuwengiwamesahaujamboWaziriamewafik

42、iriaamefunguamlangowaalikatamtiulemrefukwawalivunjanyumba alipasuabguoya alikatazailenzuriyamwalimuwetuusiku. bahati kwa makucha yake makali. wasichezee chumbani.hndwi. bahatiMtotoalizaliwaualiolewauualisifiwakwakaziyakeSitakinguohizo,zimevaliwanamtuFulaniMwiziatwanapolisi.贼GarilimeharibikaWeziwalip

43、igwa mawenaJambohilihaliwezekani.Sukarihaipatikanihapa.EKA 和IKAKisu kimevunjikaMwiziatwanapolisi.贼GarilimeharibikaWeziwalipigwa mawenaJambohilihaliwezekani.Sukarihaipatikanihapa.EKA 和IKAKisu kimevunjikayakeimeraruliwanambwa.Nguoyakeimeraruka,kikombemamanimekivunjaAlikuwaakisomatulipofikaSasababaatak

44、uwaamefika,Wageni wamekwisha fika, 客人们已经到了。 Nimekwisha kukwambia, 我已经告诉过你了。Kupika, 做饭 Kuzika, 埋葬 Kuandika, 写 Kufunika, 盖 Kuweka, 放 Kuezeka, 用草盖 Kuvika, 装点 Kucheka, 笑话 Kupaka, 抹 Kupeleka,kupikandizi,kuandika barua, 写信 kufunikakitu kutandika kitanda, 铺床。wekasahanimezani,wizi,kuezekanyumba,totonguo,usi

45、mchekemaskini,kupakapelekaKulimbika,inafaaKuna,mnapanaKunawatushuleniMnawatuchumbani,Panamtudirishani,Kulimbika,inafaaKuna,mnapanaKunawatushuleniMnawatuchumbani,Panamtudirishani,用肯定式的情况，而 hamna 则是否定。Inafaatwendesasa, Haifaitwendesasa, Inawezekana Haiwezekani Inatosha, 够了Haitoshi,Haidhuru, 没关系 Pasa,b

46、idilazimainakubidikwenda,inambidikwenda,语Sukarihai(kupatikana)ikuWezi ata)naSukarihai(kupatikana)ikuWezi ata)naKazi hiiMachoyakehaya(kuona)vizuriJe,mtotowakoJe,unatakasisitu(kwenda)wapiHaifaiwatoto(kucheza)shuleni,laizmaalisemawatumishi(kufanya)wageniha(kulauki(kuona) utafanyanini?hapa,natakaa(kuony

47、esha)MwambiechakulachaMamaalisemaninyi(kula)ndizikilaMzeealisemani(kusoma)baruahii,sijuiMgonjwaanasemaha(kuja)kulaleo,mpelekeewali(kupokea)nawatotokwaKuna nini? Hakuna kitu. Hapakuwa na mtu Pana mtu mbele, Naniyukonyuma? Hamna taabu,NipekitabuNipe maji ninywe Mpemtotondiziale,爱。Kupendana, 如果动词以 I 结尾

48、，加上 ana. 如：kurudi, 回 kurudiana.uuIana.：kujibu,kujibiana,相回答。 Kusifu, 表扬；kusifiana, 互相表扬。Ona, 看见 Kosa, 错 Jua, 知道 Pata,Fuata,onana, 会见 kosana, 争吵 juana, 认识 patana,fuatana,ambiana, 通告 gombana, 吵架pigana, 打架 vutana, 相互挤Piga, 打 Epa, 避免 Vuta,ambiana, 通告 gombana, 吵架pigana, 打架 vutana, 相互挤Piga, 打 Epa, 避免 Vuta

49、,u已经探讨过疑问代词了，nani?Nini?anani?ipi?是父亲。（themanyousawyesterdayismyb) 你给书真是太、太好了。(thebookwhichyougivemeisveryvery省略了一个词语，whom。Themanwhomyoua)m/wa，yeo例：mtuuliyemwonajananim（他，她）yeWatuuliwaonajananibabazangu.m/mimtiulioangukam（他，她）yeWatuuliwaonajananibabazangu.m/mimtiulioangukamitiiliyoanguka 倒了的树ki/vi:ki

50、tabuulichonipa.你vitabuulivyonipa.书matundayaliyoiva uso uliotakata 干净的面颊 nyusozilizotakata 干净的面颊pahalipalipochafuka 弄脏的地方m/wa: ye，o m/mi: o, yo ma: lo, yoku: ki/vi: cho,n: u: Mtu ambaye Watu ambao Mti ambao miti ambayo tunda ambalo matundakusomanyumbaambazo uso ambao nyuso ambazopahali候我正在学校里。 omasit

51、akikelele.utakuta kazi tayari. 你来的时候你会发现工作已经完成了。Je,unajuaalikokwenda?注意，mopokoUsiingiechumbaniwalimowageni.Palipokaawazeehakunachakuogopa.练习 32wali kuwawatotowalipendasanaMitiili angukajanailikuwamirefuMwiziali ibashuleniatwanaPahali tuna kaa nipazuriNili mwonasikumjua, Watotowali kuwawatotowalipend

52、asanaMitiili angukajanailikuwamirefuMwiziali ibashuleniatwanaPahali tuna kaa nipazuriNili mwonasikumjua, WatotowasikaeMwalimuwetunilifikiriniwali kaawazee,sinyusozili Sijui ana wekavitabuvyake,njoo偷u: hujambo, Amina:sijambo,habariu:nzurisanahabarizawatoto? Amina: nzuri tu . Unakwenda wapi?u:Nakwenda

53、shulenikumwonamwalimuAmina:Ndiyo,nimesikiamwalimualiyekujajana. nasikianikijanaaliyefaulumwaka u:TwendebasiAmina:Nimesikianiu: Watu waliotobaliwamekwishafikashulenikumpokeamwalimumgeni.Twende Amina:Ngojanivaeviatuuvileu:Usikawiesana,sipendikuwamtuwaAmina: ,tupitenjiahiindiyo第二十六sasa,现Juzi,前Leo, 今天 K

54、esho, 明天 Kesho kutwa, Jana, 昨天 Usiku, 晚上 Mchana, 白天 Asubuhi, Jioni, 傍晚 Zamani, 以前Zamani sasa hivi, 刚才 siku zote, 总是 kila siku, 每天 bado, 还没有badokidogo, baadaye, 以后 kwanza, 首先 mwishowe, 最后 mwanzoni, 开始asubuhisana,usikuwamanane,Leo, 今天 Kesho, 明天 Kesho kutwa, Jana, 昨天 Usiku, 晚上 Mchana, 白天 Asubuhi, Jioni

55、, 傍晚 Zamani, 以前Zamani sasa hivi, 刚才 siku zote, 总是 kila siku, 每天 bado, 还没有badokidogo, baadaye, 以后 kwanza, 首先 mwishowe, 最后 mwanzoni, 开始asubuhisana,usikuwamanane,Saayoyote,Mma,例：shukachini, juuangani, Ruka juu, 跳起来yukombele,Chini,Juu,面yukonyuma,wakondani,nje,Nje, 在外面 Karibu 靠近Mbali,Hapa, 这里 Pale, 那里 Hu

56、ko,hapanikatikati,yukokaribu,wakombalisana,Hukona sawasawa, 对，好 pamoja,zaidi,tu,vilevile, 也 pia, 也 lakini, 但是naam,Hakika 把握 Halisi, 原本Hasa,Hata kidogo, Ghafula, Kabisa 绝对we, 决不 Kidogo, Labda, 可能 Mno, 特别Ovyo,Polepole,Upesi,ndiyo, 对 hapana, 不 siyo, 不是 vingine, 或者 vyovyote,kiume,Fanya hivi, Usifanyehiv

57、i, SikusemaHivyo ndivyoPolepole,Upesi,ndiyo, 对 hapana, 不 siyo, 不是 vingine, 或者 vyovyote,kiume,Fanya hivi, Usifanyehivi, SikusemaHivyo ndivyovyovyoteyakohivyoWalisemajeuli Popote ulipo. Kokotewendako Huko,nahuko, TazamaTazama nguoSikia sambamamboHiviWatuhawandivyowalisema. Je, mmefanya aliwaambia.Taza

58、mamikonoyamtotoilimichafu. Je, unajua alikwenda.Tulikuwawatototulichezakilasiku. Kitabu hikipotea ni hiki hapa.ndani 演变成 ndani ya. 等等。但是意思不产生变化。：njoo：njoo前：ingia ndaniyanyumba 进屋子里来ndani前：mbeleyashule副：njoo mbele 过来前：nyumayashule副：rudi nyuma 回后面去 前：chiniyameza副：kaa chini 坐下前：njeyanyumba副：usikaenjeus

59、iku前：katikati ya mji 市中心副：kaakatikati前：kati副：rudi nyuma 回后面去 前：chiniyameza副：kaa chini 坐下前：njeyanyumba副：usikaenjeusiku前：katikati ya mji 市中心副：kaakatikati前：katiyashulenashamba学校和地之间pira kati 把球放中间前：kablayakula副：amekulakabla前：karibu na 靠近副：karibuatakuja前：mbalinashule副：ameenda mbali 他去了很远前：zaidiyamoja副：m

60、pe zaidi 多给他一点前：miongonimwawatu副： 无前：bainaya前：wakopamoja副：kaenipamoja第二十七课里语时间的表usiku, 他晚上来的。 asubuhi, 他早上来的例：761： saa moja, 862：saa mbili, u, saa nne, saa tano,ectu例：1 p.m +67：saa saba mchana.3p.m+69:saatisa6p.m+612:saakuminambili126a.m+67：saasabaa.m+67：saananea.m+612：saakuminambili和 kazi 36工作一整天，所