三十颂之格助词【精品课件】-A3演示文稿设计与制作【微能力认证优秀作业】

རྣམ་དབྱེ།格助词

传统的藏文文法分两部分，一个叫‘文法根本三十颂’སུམ་ཅུ་བ主要讲的是藏文拼写结构和以静词为中心的格助词及各类虚词的用法。全书用七字一句、四句一偈的形式写成，共三十三偈，除去前言性质的三偈正文恰好三十偈，因此取名为三十颂。文法的另一部分叫‘字性组织法’，རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པ主要讲的是字性音韵和动词为中心的形态变化、时态、施受关系和能所关系、单句之部类和复句的句式等有关动词的一系列语法范畴和功能。རྣམ་དབྱེ་བརྒྱད།

八格རྣམ་དབྱེ་དང་པོ----ངོ་བོ་སྟོན་པ།主格

（原形格）རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པ----ལས་སུ་བྱ་བ།业格（受动格）རྣམ་དབྱེ་གསུམ་པ----བྱེད་སྒྲ作格（施动格）རྣམ་དབྱེ་བཞི་བ----དགོས་ཆེད།为格（目的格）རྣམ་དབྱེ་རྔ་བ----འབྱུང་ཁུངས།从格（来源格）རྣམ་དབྱེ་དྲུག་པ----འབྲེལ་སྒྲ།属格（领属格）རྣམ་དབྱེ་བདུན་པ----གནས་གཞི།于格（处所格）རྣམ་དབྱེ་བརྒྱད་པ----འབོད་སྒྲ།呼格（呼语格）རྣམ་དབྱེ་དང་པོ།原形格ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པ།本体词传统文法中作为一个格的本体词指的是没有格形态、以名词为主体的原形词。本体词可分为两种，随欲名（འདོད་རྒྱལ་གྱི་མིང་）→指“最初对事物命名时，不凭借任何理由，但由命名者随心所欲任意安立之名”如：地ས、水ཆུ、火མེ、风རླུང等。这种立名上无从分析，在语言学上叫“不可释”语词。随立名（རྗེས་གྲུབ་ཀྱི་མིང་）→指“依义依因选用基本词汇新构成的语词”例如；火车མེ་འཁོར新年ལོ་གསར地震ས་འགུལ开水ཆུ་ཁོལ་ལྟ་བུ།这种立名上有理可解的词语，语言学上叫“可释性”词语。藏文中所说的随立名则是有理据的可解释的。随立名实际指的就是；用两个或两个以上的语素按一定的构词格式构成的。དུད་འགྲོ（牲畜）ས་ཞིང（土地）ང་རྒྱལ（骄傲）ཟླ་འཛིན（月食）ལྟ་མཁན（读者）མཁས་པ（智者）

རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པ།ལས་སུ་བྱ་བ།业格

传统文法将表示施动者所进行的动作及于某一对象或表示进行动作的方位地点的位格虚词结构，称之为业格。（བྱ་བའི་ཡུལ་ཞིག་གཞིར་བཟུང་ནས།དེ་ལ་བྱ་བྱས་པ་ཞིག）例如:བདག་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོཕ་ཡུལ་དུ་སོང་།བཀྲ་ཤིས་ལ་བྱིན།ནམ་མཁའ་རུ་བལྟས།ང་ཚོས་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་དཔེ་ཆ་ལ་བལྟ།ང་ཚོས་བཙན་དབང་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་བརྒོལ་བྱེད།

ལ་དོན་གྱི་ཕྲད།位格虚词、位格助词位格虚词（ལ་དོན་གྱི་ཕྲད།）也叫ལ等虚词སུ་ར་རུ་དུ་ན་ལ་ཏུ།位格虚词的添接法(ཕྲད་ཀྱི་སྦྱོར་ཚུལ།)ས་སུ་ག་བ་ད་དྲག་ཏུ།།ང་ད་ན་མ་ར་ལ་དུ།།འ་དང་འཐའ་མེད་ར་རུ།།ན་ལ་གཉིས་ནི་རང་དབང་ཅན།།ལ་དོན་གྱི་ཕྲད།位格虚词、位格助词位格虚词的添接法(ཕྲད་ཀྱི་སྦྱོར་ཚུལ།)位格虚词共有(སུ་ར་་རུ་ཏུ་ན་ལ་དུ།)七个形式,其中ན་ལ两个形式属自由虚词,不受前一音节后加字的限制,可自由运用。其他སུ་ར་རུ་ཏུ་་དུ五个形式属不自由虚词ན་ལ་གཉིས་ནི་ཕྲད་རང་དབང་ཅན་དང་གཞན་སུ་སོགས་ལྔ་ནི་ཕྲད་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན།ཕྲད་རང་དབང་དང་གཞན་དབང་ཅན་ནི་རྗེས་འཇུག་ལྟོས་དགོས་མིན་ལ་ཟེར།།按前一音节后加字的不同要求,分别在后加字ས后面用སུ།后加字ག་བ和古代有、现已不用的再后加字ཏ后面用ཏུ།

ང་ད་ན་མ་ར་ལ后加字六个后面用དུ后加字འ和无后加字མཐའ་མེད后面用ར或རུ一般用ར།增补或者调整韵文音节时用རུ。传统文法八格中第二、第四、第七格都用位格虚词。རྣམ་དབྱེ་གསུམ་པ་བྱེད་སྒྲ།作格作格虚词བྱེད་སྒྲའི་ཕྲད།（གིས་ཀྱིས་གྱིས་འིས་ཡིས།）这