《弟子规》全文及解释(拼音版)

dìzǐguīshèngrénxùnshǒuxiàotìyìzuòwéizǐdìsuǒyàojǐnshǒudeguījiègǔshèngxiānxiánxundìyījiùshìyàowǒmenzàijiānéngxiàoshùnchūwàinéngjìngchángqícìshìjìng泛爱众,而亲仁。有余力，则学文。泛爱众,而亲仁。有余力，则学文。yìduōguānàizhòngshēngqīnjìnyǒuréndédeduōlejiùkěyǐqùxuéxíxīshōujīng父母呼，应勿缓;父母命，行勿懒父母呼，应勿缓;父母命，行勿懒。yìfùmǔjiào父母教，须敬听;父母责，须顺承。父母教，须敬听;父母责，须顺承。yìfùmǔqīnyǒusuǒjiàodǎoyàodānjiēnà担接纳。dōngzéwēnxiàyìtiānlěnghuòtiānrèyàoyìchūménhuòfǎnjiājūjiāzuòxīyǒuyīdìngde;居家作息有一定的guījugōngzuòhángyèzébùyàojīngchánggēnghuànyìsuīránshìxiǎoshìqingyěbùsuīránshìxiǎodōngxīyěbùkěsīzìshōucáng亲所好，力为具；亲所恶,谨为去。suǒhǎolìwèijùqīnsuǒèjjǐnwèiqù亲所好，力为具；亲所恶,谨为去。yìfùmǔqīnsuǒxǐhuandeshìwùwǒmenybùxǐhuandewǒmenyìshēntǐrúguǒshòushānglehulehuìràngfùmǔqīnm亲爱我，孝何难;亲憎我，孝方贤。亲爱我，孝何难;亲憎我，孝方贤。yìfùmǔqīnyǒuguòcuòxiǎngbànfǎquàn谏不入，悦复谏，号泣随，挞无怨。bùrùyuèfùjiànhàoqìsu谏不入，悦复谏，号泣随，挞无怨。yìrúguǒfùmǔbùtīngqumǔdāyingjiùsuànbèizédǎyěwúyuànyánbù亲有疾，药先尝;昼夜侍bù亲有疾，药先尝;昼夜侍,yìfùmǔyǒulebìngtòng照顾，不离父母身边。yìfùmǔqùshìshǒusàngsānniaánxīncúnāikǔjūjiāzuòxīyǒshǒusàngwánbìféngniánguòjiéjìsìyàojiéjìnchéngyìduìsǐqùyàorúshēngqiányīyàngdejìnjiùshìjìndàolexiàodào财物轻，怨何生，言语忍，忿自泯。wùqīngyuàn财物轻，怨何生，言语忍，忿自泯。yìrúguǒnéngbǎcáiwùkàndeqīngdànhuàshírěnyīrěnjiùbùhuìyǒuyìqìzhīzhēng或饮食，或坐走，长者先，幼者後。或饮食，或坐走，长者先，幼者後。yìwúlùnchīfàncānyǐn长呼人，即代叫,人不在，己先到。hūrénjídàijiàorénbùzàijǐxiāndào长呼人，即代叫,人不在，己先到。yìzhǎngbèijiàorénmǎshàngbāngmángdàiwéichuánhuànrúguǒsuǒjiàodzàichǎngzìjchènzūnzhǎngwùhūmíngdyìchēnghuzhángzhěyàoyǒulǐmào路遇长，疾趋拜。长无言，路遇长，疾趋拜。长无言，退恭立。zhǎngbèiméiyǒubiédehzàigōngjìngtuìxiàzhànzàiyīpáng骑下马，乘下车，过犹待,百余步。骑下马，乘下车，过犹待,百余步。yìyùdàoleqīnchējiùsuànguòlebǎiyúbùyěyàoděnghòuyìzhǎngbèizhànzhewǎnbèiyīdìngzhànzhezhǎngbyìzàizhǎngbèimiànqiánshuōhuàyàoq楚，也不恰当。进必趋，退必迟；问起坐，视勿移。进必趋，退必迟；问起坐，视勿移。yìzhǎngbèiyǒushìyàogǎnjǐncùqiánlíkāishízwènqǐlì●事诸父，如事父；事诸兄,如事兄。yìshìfèngshūbaiyàyìqǐdezǎoshuìdewǎnlǎoniányìzǎoshangqǐlái冠必正冠必正niǔbìjiéwàyǔlǚjùjǐnjié,纽必结,袜与履，俱紧结。yìmàoziyàodàizhèngyìniǔyàokòuhǎowàzǐchuānhǎoxiédàiyàobǎyìmàoziyīfuyǒuyīdìn衣贵洁,不贵华，上循分，下称家。衣贵洁,不贵华，上循分，下称家。yìchuānyīfuyàozhěngjiébùzàiwūhuálì对饮食,勿拣择，食适可,勿过则。yǐnshíwùjiǎnzé对饮食,勿拣择，食适可,勿过则。yìduìwūyǐnshífāngmiànbùkětiāo年方少，勿饮酒，饮酒醉，最为丑。fāngshàowùyǐnjiǔyǐnjiǔzuìzuìwéichǒu年方少，勿饮酒，饮酒醉，最为丑。yìshàoniánrénbùkěyǐnjiǔjiǔzuìzhīhòuzǒngshìchǒutàibǎichūyìzǒulùyàocóngróngzhànlìyàoduānzhèngzuōyīyào勿践阈，勿跛倚，勿箕踞，勿摇髀。jiànyùwùbǒyǐwùjījùwùyáobì勿践阈，勿跛倚，勿箕踞，勿摇髀。yìbùkěcǎitàménjiànbùkěwāixiézhànlìbùkěqǔjiǎodūnjuànbùkězhuàngdàoyìnákōngdeqìjùyàoxiàngnázhuāngmǎndōngxīdeqìjùyībānjìnrùkōngfángjiānyàoxiàngjìnrùzhuāngmǎndōngxīdefángjiānyīyàngdǎdòudechǎngsuǒbùyàoqùjiējìnbùzhèngdāngméigēnjùyìyàojìnrùbiérénjiāménxiānwènyǒushéizàijiāyàojìn别人fángjiān一定yìyǒurénwènwǒshìshéiyàoshuōchūzì译：有人问我是谁,要说出自己的名字，「吾」跟「我」是没有分别的。yìyòngbiéréndedōngxīyīdìngyàoxiānzhēngqiúbiéréntóngywènguòjiùshì问过，就是偷窃的行为。借人物，及时还，人借物，有勿悭。rénwùjíshíháirénjièwùyǒuwùqiān借人物，及时还，人借物，有勿悭。yìjièyòngbiéréndedōngxīyàojíshíguīhuánrénjiāxiàngwǒmenjièdōngxī<信>凡出言,信为先，诈与妄,奚可焉。chū凡出言,信为先，诈与妄,奚可焉。yìshuōrènhéhuàzǒngyǐxìwèizuìzhòngyàozhàpiànyǔxūjiǎjuébùkě为最重要，诈骗与虚假，绝不可shuōhuàduōbùyìhuàduōbùrúhuàshào刻薄话，秽污词,市井气，切戒之。刻薄话，秽污词,市井气，切戒之。yìkèbóhuàzānghuàliúlǐliúqì译：刻薄话、脏话、流里流气的话，都要切实戒掉。yìshìqingrúguǒbùshìdàngbùyàoqīnghuìjìntuìliǎngnán凡道字，重且舒，勿急疾,勿模糊。dàozìchóngqiěshūwùjíjíwùmóhu凡道字，重且舒，勿急疾,勿模糊。yìfánshìshuōhuàyǔqìnìngkějiāzhòngérhuǎnmànbùbǐshuōchángcǐshuōduǎnbùguānjǐmòxiányìbiérénshuōchánglùnduǎnyǔzìjǐwúguānyìkànjiànbiéréndeyōudiǎnyàoxiǎngdàogēntāyīyànghěnyuǎnmànmànzǒngshìnéngjiējìnde见人恶,即内省，有则改，无加警。见人恶,即内省，有则改，无加警。yìkànjiànbiéréndequēdiǎnyàofanxǐngjiǎntǎozìjǐrúguǒfàntóngyàngdecuòlìkèyàogǎirúguǒméiyǒukězuòwéijǐngtì立刻要改，如果没有可作为警惕。惟德学，惟才艺，不如人，当自励。惟德学，惟才艺，不如人，当自励。yìzhǐyǒupǐndéxuéwencáiyìyǒubùrúréndedìfāngyào若衣服，若饮食，不如人，勿生戚。若衣服，若饮食，不如人，勿生戚。bùrúbiérénbùbìyō不如别人，不必忧虑悲闻过怒，闻誉乐,损友来，益友却。guònùwényùlèsǔn闻过怒，闻誉乐,损友来，益友却。yìbiérénshuōzìjǐdequēdiǎnjiùshēngqìzànměikuājiǎngzìjǐdeyōudiǎnjiùyìtīngdàobiérénzànměixīnshēngjièjùbiérénzhǐchūguòyàngzhèngzhídepéngyoujiùhuìmànmàngēnnǐjiējìnle无心非，名为错，有心非，名为恶。xīnfēimíngwèicuòyǒuxīnfēi无心非，名为错，有心非，名为恶。yìwúxīnzàochéngdeguòshījiàozuòè过能改，归於无，倘掩饰，增一辜。nénggǎiguīwūwúchángyǎn过能改，归於无，倘掩饰，增一辜。凡是人,皆须爱，天同覆，地同载。shìrénjiēxū凡是人,皆须爱，天同覆，地同载。yìrènhéyīgèrénwǒmendōuyīhánggāozhěmíngzìgāorénsuyìpǐndégāoderé才大者，望大自,人所服，非言大。才大者，望大自,人所服，非言大。yìcáinéngduōderénzǒngshìxīwàngbiérénkànzhòn己有能，勿自私，人有能，勿轻訾。己有能，勿自私，人有能，勿轻訾。yìzìjǐyǒuyīdiǎnnénglìbùkězìs勿谄富，勿骄贫，勿厌故，勿喜新。chǎnfùwùjiāopínwùyàngùwù勿谄富，勿骄贫，勿厌故，勿喜新。yìbùkěduìyǒuqiánrénchǎnmèibùk对於物质则bùkěxǐxīnyànjiù不可喜新厌旧。人不闲,勿事搅，人不安，勿话搅。bùxiánwùshìjiǎorénbùānwùhuàjiǎo人不闲,勿事搅，人不安，勿话搅。yìbiérénbùdéxiánbùyàoná译：别人不得闲，不要拿事情去打扰；别人心不安，不要拿话去打扰。人有短，切莫揭；人有私，切莫说。yǒuduǎnqièmòjiērény人有短，切莫揭；人有私，切莫说。yìbiéréndeduǎnch道人善,即是善，人知之，愈思勉。rénshànjíshìshànrénzhī道人善,即是善，人知之，愈思勉。yìshuōbiéréndehǎochushìyīdàyōuyìjiēbiéréndeduǎnchushìyīdàzuìèjìrěbiéréntò译：揭别人的短处，是一大罪恶；既惹别人痛恨，也会带来yìrúguǒnéngbǐcǐzànměiyōudiǎndàjiādōujiànlìlehǎopǐguòcuòbùyuànxiāngguīquàn凡与取,贵分晓，与宜多，取宜少。凡与取,贵分晓，与宜多，取宜少。yìgěiréndōngxīgēnnáréndōngxīyàoqīngchumíngyìyāoqiúbiérénbìxiānwènwènzìjǐzìjǐrúguǒyěbùxiǎngyàozhèyàngzuò就得立刻停止。yìyǒuēnyīdìngxxīnniànshíjiānyàoduǎnbàoēndexyìduìdàipúrénbìnǚ势服人,必不然，理服人，方无言。fúrénbìbùrán势服人,必不然，理服人，方无言。yìxiǎngyàoyòngquánshìláif同是人，类不齐，流俗众，仁者稀。同是人，类不齐，流俗众，仁者稀。yìtóngyàngshìrénlèiquègèyǒubjùbèiréndédefēichángx果仁者，人多畏。言不讳,色不媚。zhěrrénduōwèiyánbùhuìsè果仁者，人多畏。言不讳,色不媚。yìrúguǒzhēndeshìyīwèirénzhěbiéryìnénggòuqīnjìnrénzhěshìyījiànfei不亲仁,无限害，小人进，百事败。qīnrénwúxiànhàixiǎorénjìn不亲仁,无限害，小人进，百事败。yìbùkěnqīnjìnrénzhěhàichufēichángdàzuògèzhǒngshìyìbùnǔlìshíjiàndéxíngzhǐzhīxuéxíjīngdiǎnzhīshihuìy但力行，不学文,任己见，昧理真。lìxíngbùxuéwénrénjǐjiànmèilǐzhēn但力行，不学文,任己见，昧理真。yìzhǐzhīnǔlìshíjiànbùyuànxuéxíjīngdiǎnzhīshihuìfangyìjiànérbùmíngzhēnlǐsuǒzài读书法，有三到，心眼口,信皆要。读书法，有三到，心眼口,信皆要。yìdúshūde